Loving Vincent là tác phẩm điện ảnh đầu tiên trong lịch sử được làm hoàn toàn bằng tranh sơn dầu, nhưng chỉ nói suông thôi là chưa đủ để diễn tả mức độ khó khăn của quá trình sản xuất bộ phim có một không hai này. Trang IndieWire đã có buổi phỏng vấn với cặp đôi đạo diễn phim là Dorota Kobiela và Hugh Welchman để tìm hiểu kỹ hơn về quá trình ghi hình kéo dài đến 7 năm ròng của Loving Vincent – bộ phim kể về cuộc đời của danh họa Vincent van Gogh.
Bối cảnh nền
Đạo diễn Dorota Kobiela từng là một họa sĩ hoạt hình ước mơ về một sản phẩm độc đáo do chính cô làm ra. Mong muốn sở hữu một dự án của riêng mình, cô quyết định kết hợp hai thứ mà mình yêu thích vô cùng thành một: vẽ tranh và điện ảnh. Khi còn là một sinh viên đại học, cô nghiên cứu về điểm giao nhau giữa hệ tâm lý với khả năng nghệ thuật, và viết khóa luận về những bức thư của van Gogh. Sử dụng nó làm khởi điểm bắt đầu, cô nảy ra ý tưởng làm phim ngắn dài 7 phút miêu tả ngày cuối cùng trong cuộc đời của van Gogh.
Khi đang gây quỹ ủng hộ cho bộ phim ngắn này trên Kickstarter thì cô gặp nhà sản xuất Hugh Welchman, người đã lập tức cảm thấy thích thú với dự án.
“Chuyện phim liệu sẽ ‘ăn nên làm ra’ hay không cũng có ảnh hưởng một phần nữa,” Welchman nói. “Tôi có đến buổi triển lãm này – tại đó chỉ có trưng bày những bức thư của van Gogh cùng 2 bức tranh khác của ông mà thôi, vậy mà có rất nhiều người đứng xếp hàng chờ đến 3 tiếng rưỡi để được vào. Rồi tôi bắt đầu nghĩ rằng, ‘Nếu người người chịu xếp hàng chỉ để xem những bức thư này, thì ta nên làm hẳn cả một bộ phim về chúng.’”
Kobiela cho Welchman đọc những bức thư của van Gogh, và ông đã nhanh chóng hiểu ra tại sao cô ta lại bị mê hoặc bởi câu chuyện của người họa sĩ kì tài nhưng đoản mệnh ấy.
“Khi tìm hiểu về con người của Vincent, anh ta cứ như là bị ám ảnh vậy,” Kobiela nói. “Một trong những lý do khiến tôi phải lòng Hugh chính là việc anh ấy lúc nào cũng nhiệt tình và luôn khai thác sâu vào mọi dự án mình đảm nhận.”
Cặp đôi nhà làm phim này cũng trở thành một cặp tình nhân ngoài đời, và cùng nhau họ bước vào cuộc phiêu lưu dài 7 năm để làm Loving Vincent.
Ý tưởng chính và bộ phim do người thật đóng
Có một câu trong một bức thư của van Gogh – “Chúng ta không thể giao tiếp với nhau bằng bất cứ thứ gì khác ngoài những bức tranh” – đã trở thành luận điệu cốt lõi của Loving Vincent.
“Tôi hiểu câu nói đó theo nghĩa đen,” Kobiela nói. “Tôi nghĩ là, ‘Sẽ tuyệt vời biết bao nếu mình có thể làm đúng như vậy và khiến những bức tranh của ông ấy như sống dậy để nói chuyện và hàn huyên về cuộc đời của người đã tạo ra mình.’”
Cặp đôi đạo diễn đã sử dụng 94 bức tranh của van Gogh làm nền dựng cảnh cho Loving Vincent, cũng như thể hiện một cách sống động những nhân vật có thật ngoài đời được thể hiện trong tranh – bao gồm bạn bè cũng như người quen của van Gogh – và ghép tất cả lại với nhau thành một tiết mục hình ảnh đầy màu sắc xoay quanh những ngày cuối cùng của van Gogh trước khi mất.
Bởi vì van Gogh vốn luôn bị thôi thúc bởi khát vọng cho thấy chất ‘người’ của đối tượng mà mình thể hiện trong tranh vẽ, Kobiela và Welchman nhận ra rằng họ cần đến sự giúp đỡ của những diễn viên đời thật nếu họ thật sự muốn chuyển hóa những đối tượng kể trên lên màn ảnh rộng. Trong vòng 2 tuần, cặp đạo diễn đã tiến hành ghi hình cho phim trên phông nền xanh với một dàn diễn viên người thật gồm có sự tham gia của Saoirse Ronan và Chris O’Dowd. Sau đó họ dành thêm 2 tuần nữa ở Ba Lan để quay nền cho phim cũng như sử dụng những diễn viên đóng thế để giúp hoàn thành những thước phim còn lại. Quá trình ghi hình này diễn ra như bao phim do người thật đóng, nếu không muốn nói là có phần gấp gáp do kinh phí khiêm tốn của phim.
Cuối cùng họ ghép những thước quay đời thật ấy cạnh những bức tranh của van Gogh và sử dụng đồ họa vi tính để tạo dựng vẻ chân thực cho tông nền. Khi phiên bản đời thật của Loving Vincent được hoàn thiện thì cũng là lúc quá trình vẽ tranh tái hiện được bắt đầu.
65000 bức tranh sơn dầu
“Để vẽ 65000 bức tranh sơn dầu kích cỡ 2 feet rưỡi (đơn vị đo của Mỹ) chiều rộng và 1 foot rưỡi chiều cao là một điều cực kỳ điên rồ,” Welchman nói. “Cho nên chúng tôi phải tiến hành thử nghiệm trước tiên rất nhiều lần để xem xét rằng liệu việc đó có thực hiện được hay không.”
Có một phân đoạn nhỏ của phim chỉ bao gồm những cảnh đen trắng với nền tự tạo, và dựa phần nhiều vào kỹ thuật đồ họa viền khung hình (vẽ đồ họa dựa theo cảnh được dựng lên từ trước). Nhưng phần lớn phim bao gồm những bức tranh vẽ bằng tay, theo chủ ý của hai đạo diễn, hòng mong muốn có thể biểu hiện được phần nào phong cách vẽ sơn dầu của van Gogh. Cả hai hoàn toàn không chấp nhận chuyện dựa dẫm vào đồ họa vi tính.
“Tranh của Vincent có một chất giọng nhịp nhàng khó sao lưu được ém trong những nét sơn dầu,” Kobiela nói. “Đây không phải là một thứ bạn có thể tái hiện được chỉ bằng kỹ thuật viền khung hình. Nó phải từ sáng tạo thủ công mà ra. Những họa sĩ phải chịu trách nhiệm cho từng cảnh một và phải vẽ bằng nét sơn dầu cho toàn bộ.”
Bước đầu tiên là tái hiện lại hình ảnh nhân vật trong tranh của van Gogh bằng cách dựng những khung hình tĩnh ngoài đời song song với tranh – với sự trợ giúp của dàn diễn viên được chọn lựa nhờ vào sự tương đồng của họ với nhân vật trong tranh. Những họa sĩ thiết kế nhân vật chuyên dụng đã tạo ra 377 bức tranh kích thước 26×19 inch, mỗi bức đều đã ghép diễn viên và nhân vật tranh vẽ thành một.
Sau đó, sử dụng những bức tranh trên làm điểm khởi nguồn, một đội ngũ họa sĩ đông đúc hơn trước sẽ tiến hành dựng những cảnh mới dựa theo những thước quay thật đã thu giai đoạn đầu quá trình sản xuất – chỉ có điều lần này những khung hình sẽ được phủ bởi sơn dầu thay vì nét vẽ sơ.
Có đến 97 xưởng vẽ hoạt hình được xây dựng riêng dành cho đội ngũ họa sĩ trên, bao gồm những con người đam mê đến từ mọi ngõ ngách các quốc gia châu Âu. Những xưởng vẽ này được thiết kế sao cho mỗi họa sĩ đều có thể dễ dàng tham khảo những thước quay thật qua máy chiếu mà không cần phải lo lắng về những vấn đề liên quan đến công nghệ hay hiệu ứng ánh sáng, từ đó có thể sao chép cảnh trong những thước quay ấy lên tranh sơn dầu dễ dàng hơn.
Tổng cộng, có 65000 bức tranh vẽ được tạo ra trong quá trình làm phim, và chúng được chụp bằng máy ảnh kỹ thuật số Canon D20 ở độ phân giải 6K. Quá trình hậu sản xuất có thể sẽ xuất hiện một số thay đổi nhỏ, nhưng sản phẩm hoàn thiện Loving Vincent – phim sẽ được phát hành bởi hãng Good Deed Entertainment tại các rạp nước Mỹ ngày 22/9 – được làm hoàn toàn bởi những bức tranh này.
Đăng Khoa