Vào những năm 1970, Marlon Brando khiến tất cả mọi người không thể nào quên với vai diễn trong The Godfather và Last Tango in Paris, ông còn đóng vai Đại tá Kurtz trong Apocalypse Now và thương lượng mức lương cao ngất ngưởng để vào vai Jor-el – cha của Superman.
Trước khi có những vai diễn đình đám đó, các nhà phê bình của những năm 1950 đôi khi vẫn chưa đánh giá cao chàng nghệ sĩ sân khấu trẻ tuổi này, người đã phát triển phong cách diễn xuất rất tự nhiên của mình sau khi được đào tạo với Stella Adler và được hướng dẫn bởi đạo diễn Elia Kazan, người thành lập Actor’s Studio.
Cuối những năm 1940, Brando đã phỏng theo hình tượng võ sĩ quyền anh Rocky Graziano để diễn vai Stanley Kowalski trong vở kịch A Streetcar Named Desire của Tennessee Williams trên sân khấu Broadway, sự hoang dại trong màn biểu diễn của anh đôi khi gây bối rối cho những khán giả đã quen với lối diễn xuất trang trọng, cổ điển. Trước khi “mumblecore” trở thành một nhánh phim, các nhà phê bình thường phàn nàn về cách nhả thoại của Brando, sau này, ai cũng thấy rõ rằng đó là một phần không thể thiếu trong diễn xuất của anh.
Sau khi gây ấn tượng trong vở kịch Streetcar, Brando được chọn vào vai một cựu chiến binh bại liệt trong phim điện ảnh đầu tiên của anh, The Men của Fred Zinneman. Một bài bình luận về phim trên Variety năm 1950 kết luận ngắn gọn rằng, “Brando – tân binh từ sân khấu Broadway, nơi anh đóng chính trong Streetcar Named Desire – diễn xuất rất thực, thường thiếu lòng trắc ẩn nhưng chắc chắn có cảm xúc với nhân vật. Anh là kiểu người tiên phong, và chắc chắn sẽ được chấp nhận.”
Sau thành công của phiên bản Broadway, Brando trở lại với vai Stanley Kowalski trong bộ phim chuyển thể cùng tên của Kazan vào năm 1951. Nếu không nhờ tác phẩm này, Brando có thể đã đi đóng phim truyền hình. Năm 1954, Variety, trong mục chuyện phiếm, đưa tin về việc anh được “cứu” khỏi một dự án truyền hình nhờ A Streetcar Named Desire. Cụ thể, Brando đã thực hiện đoạn băng thử vai một võ sĩ quyền anh cho TV series Come Out Fighting. Bài báo viết, “Đoạn băng được khen ngợi, nhưng MCA (công ti đại diện) có cơ hội đưa Brando vào bản điện ảnh của Streetcar, nên đã lặng lẽ loại anh khỏi TV series.”
Khi Streetcar được phát hành, New York Times khen ngợi màn trình diễn của Brando, còn Variety thuộc nhóm những tờ báo phê bình lời thoại của anh, “Marlon Brando nắm bắt rất rõ sự tàn bạo của nhân vật Pole trẻ tuổi, nhưng nhiều lúc anh thể hiện vai diễn không đồng đều bởi việc thường xuyên cắt xén thoại của mình, mặc dù phải thừa nhận rằng, với vai người thợ máy bạo lực này, rất bất ngờ khi anh nói giọng Oxford.”
Bỏ qua những đánh giá sai lệch, bản phim chuyển thể được hoan nghênh rộng rãi. Vivian Leight thắng giải Oscar nữ diễn viên chính xuất sắc nhất cho vai Blanche DuBois. Brando cạnh tranh gay gắt với Humphrey Bogart ở hạng mục nam diễn viên chính xuất sắc nhất. Cuối cùng, Bogart chiến thắng với vai diễn trong The African Queen.
Ngay cả sau khi Brando thắng giải Oscar nam diễn viên chính xuất sắc nhất với On the Waterfront của Kazan vào năm 1954, một số khán giả vẫn gặp khó khăn trọng việc thích nghi với phong cách diễn xuất mới mẻ của anh.
John Horn, nhà báo phim ảnh kì cựu, nhận xét về Brando, “Lấy ví dụ, trong điện ảnh, thần tượng của ngày nay là Marlon Brando, người đã có một sự nghiệp liên quan đến việc nói mà như thể ông ấy không biết làm thế nào để nói. Trong vở kịch Broadway A Streetcar Named Desire, thành công đầu tiên của ông, Brando đã lầm bầm và rên rỉ đến mức hoàn hảo khi diễn tả một kẻ vũ phu chỉ toàn cơ bắp, không có trí óc. Với vai diễn đoạt giải Oscar trong On the Waterfront, Brando nhiều khi phì phò những từ vô nghĩa, như là bản giao hưởng của âm thanh từ động vật, khi đóng vai một công nhân bốc vác trẻ tuổi.”
Cuối cùng, người bị cười nhạo là những nhà phê bình khắt khe đến nỗi để cho một hai tiếng lầm bầm che mắt, không nhìn thấy được làn sóng diễn viên mới tài năng đang ló dạng phía cuối chân trời. Từ Paul Newman, James Earl Jones, Al Pacino và Jack Nicholson đến Ryan Gosling và Edward Norton, nhiều thế hệ diễn viên đã chịu ảnh hưởng sâu sắc từ những vai diễn độc nhất của Brando.
Marlon Brando, người mất năm 2004, đã trở thành một trong những diễn viên quan trọng và gây tranh cãi nhất mọi thời đại.
Pat Saperstein
Bài dịch từ: Varitety
Bài viết cùng chuyên mục: Tuan Larlame