Đã 4 tháng trôi đi kể từ khi tôi bắt đầu cuộc sống ở Sài Gòn. Thành phố ồn ào, nhiều năng lượng, đến từ mặt đất, bầu trời, con người và cả thức ăn. Quãng thời gian không quá dài, những cũng không ngắn, đủ để tôi biết được những ngày nắng gay gắt, những ngày mưa đổ dồn vào thàn phố như thể mẹ cầm cái chậu nước và đổ vội vàng vào những gốc cây. Mưa lớn đến nhanh hết nhanh. Nhưng nóng. Lúc nào cũng nóng. Thành phố này, tôi từng nghĩ nếu như có mùa đông thì sẽ dễ sống hơn nhiều.
Ấy vậy mà những ngày cuối tháng 9 này, Sài Gòn thật mát lành. Có thể do ảnh hưởng từ những con bão cuồng nộ mà năm nào cũng cào nát miền trung thân thương và tội nghiệp. Nhưng cũng có thể là ở Sài Gòn, cứ mùa này, trời sẽ mát lành với những cơn mưa kéo dài của miền nhiệt đới. Tôi không biết. Nên tôi mới nói rằng, có lẽ 4 tháng là quá ngắn ngủi để có thể hiểu được thành phố ngoài việc nắm được những giá trị bề mặt, như thể nhớ được khuôn mặt của một con người.
Vậy là tôi nghĩ, giá mà những cái cây cũng chuyển sang lá vàng, đường phố bớt huyên náo, không gian yên tĩnh hơn một chút, con người sống chậm lại một chút, thì có lẽ tôi đang ở trong mùa thu rồi. Mùa thu mà tôi vẫn còn nhớ rõ khi tôi ở Lyon. Nắng vàng ươm, se lạnh. Tôi mặc thêm chiếc áo khoác mỏng bên ngoài, tôi ra bờ sông Rhone, cầm theo chiếc Kindle đang chứa một quyển sách nào đó. Nắng Tháng Tám đi và đọc trong sự bình yên vô cùng của tâm hồn. Sự bình yên đến phát chán. Sự bình yên buồn bã vì chỉ một mình lầm lũi trên con đường đời chưa biết cách nào để có thể thoát ra được.
Đêm qua tôi ngủ say. Đến nửa đêm tỉnh dậy, tôi có thể cảm thấy chút hơi lạnh do thời tiết ùa vào cửa sổ mở hé. Thật kì lạ, hơi lạnh giữa Sài Gòn mà không phải do chiếc điều hoà tôi vẫn bật để giấc ngủ được sâu. Kéo lên mình chiếc chăn mỏng. Tôi thấy một cảm giác thật tuyệt. Cảm giác của mùa đông về. Không khí lạnh, tuyết ở một vùng đất nào đó, cùng em đón Giáng Sinh, nhìn những cành cây trụi lá và hôn nhau.
Sài Gòn thật mát lành. Nhưng giá mà đường phố vắng hơn.
Đôi khi tôi thấy chóng mặt khi ngồi trên chiếc xe máy đi lòng vòng trong thành phố. Tôi cảm thấy trao đổi với quá nhiều tiếng ồn, bụi bặm. Những thái độ bất lịch sự, những ý thức còn chưa được khơi dậy ở nhiều người. Mớ hỗn độn khủng khiếp như muốn đập tan ý chí của tôi. Bắt tôi thấy khó chịu với thành phố này, với con người nơi đây. Bắt tôi cứ phải nghĩ hoài về Lyon, về xứ sở sạch sẽ và trong lành nơi tôi đã bỏ một quãng đời mình ở đó. Nhưng rồi nó cũng trôi đi, cái cảm giác chóng mặt choáng váng đó. Vì rút cuộc, con người là sinh vật mang trong mình khả năng thích nghi cao độ đến hoàn cảnh sống. Nên tôi thích nghi. Tôi thích Sài Gòn, rồi tôi ghét nó. Nhưng dù gì, vì Sài Gòn có em, nên đây vẫn là nơi thật dễ chịu cho sự tồn tại đầy bất an của tôi trên đời này.
Nhưng ít nhất Sài Gòn cũng tặng tôi những ngày tôi cảm thấy mình đang ở trong mùa thu. Tôi có thể ngửi thấy mùa hoa Sữa thoang thoảng từ những con đường ở Hà Nội, hàng cây già cỗi nằm nghiêng ở hồ Gươm, và những con đường bé xinh trong khu phố cổ chật chội và đông đúc. Tôi có thể cảm thấy hết những điều đó trong một tối Sài Gòn không có em bên cạnh. Chỉ mình tôi, trên chiếc Vespa kiểu cổ đã giúp tôi biết rất nhiều về Sài Gòn. Những phận người hiện ra trước mắt, bên cạnh. Những cửa hiệu sáng rực bởi ánh đèn nhiều màu, nhưng không sặc sỡ như Tokyo, New York. Nó vẫn có gì đó thật Việt Nam mà tôi đã quen thuộc từ khi tôi ra đời. Điều gì đó mà dù có ở đâu trên mảnh đất Việt này, ta cũng có thể cảm nhận được.
Chiếc áo sơ mi trắng được tô điểm bằng những hình ảnh bé xíu của chú cá voi tinh nghịch làm tôi thấy lạnh. Tự nhiên tôi nghĩ lại tất cả cuộc đời tôi cho đến lúc này. Tôi nhận ra rằng, có lẽ vì tôi sinh ra trong mùa thu, nên luôn luôn tháng 9 tháng 10 là những tháng mà tôi thấy mình nhạy cảm vô cùng với mọi thứ. Tôi có thể cảm nhận được cái lò xo thời gian mà tôi đã trải qua, nó chồng lên nhau nhưng không chồng khít, nó tạo ra khoảng lệch để tôi có thể trưởng thành. Nhưng tôi có thể thấy rất rõ rằng, tôi chỉ trưởng thành lên bằng những vòng tròn liên tục năm này gối lên năm kia, chứ không hề có sự thay đổi, biến đổi.
Giống như cái không khí se lạnh này. Dù nó đến từ Hà Nội, Lyon, Paris hay Sài Gòn, thì nó vẫn mang đến cho tôi chừng đó cảm giác. Cảm giác về cái đẹp trong nỗi buồn nôn nào của việc làm người. Tôi đã làm người 30 năm. Và tôi vẫn luôn luôn tự hỏi mình rằng, cuộc đời này có ý nghĩa gì? Sao có quá nhiều những nỗi buồn mà ta phải gánh chịu. Chỉ để trải qua rồi kết thúc cho đến khi ta chấm hết cuộc đời mình bằng một cái chết bất kì không thể biết trước được.
Nhưng thôi, Sài Gòn se lạnh. Vậy là tốt rồi. Tốt cho tâm hồn tôi.