Midnight Mass xuất hiện trên Netflix như một nốt nhạc trầm lắng sau khá nhiều những bộ phim ồn ào mang lại hiệu ứng truyền thông cực tốt như Squid Game, Hospital Playlist vừa qua. Giữa những dòng chảy mạnh mẽ khiến khán giả thích thú và chia sẻ, Midnight Mass trên tiếng đệm Piano, với đề tại kinh dị siêu nhiên, chậm, buồn, cô đơn và chứa đựng rất nhiều những suy nghĩ về tôn giáo, sự tồn tại, nỗi đau và kiếp người.

Đậm tính chiêm nghiệm, và giảm thiểu tối đa yếu tố kinh dị, Midnight Mass giống một giấc mơ bao gồm rất nhiều trạng huống trong đó có nỗi đau, sự hàn gắn, đức tin, sự cứu rỗi và cuối cùng là ác mộng. Bộ phim do Mike Flanagan đứng vai trò sáng tạo và đạo diễn. Ông cũng là người đã thực hiện 2 bộ phim kinh dị cho Netflix trước đó là The Haunting of Hill House (2018) và The Haunting of Bly Manor (2020) đều được đánh giá cao.

Đúng như tên phim “Thánh Lễ Lúc Nửa Đêm” bộ phim đậm màu tôn giáo, mà ở đây là đạo Công Giáo. Trên một hòn đảo nhỏ vốn từng chỉ có 127 cư dân, hiện tại số lượng dân số ít hơn rất nhiều, các gia đình sống tản mác ở phía Tây của hòn đảo. Họ làm nghề chài lưới, một ngày chỉ có 2 chuyến phà giúp kết nối với đất liền. Trong cộng đồng dân cư của họ có một nhà thờ để mọi người đi lễ, nhưng dường như đức tin của mọi người dành cho Chúa đã phai nhạt đi nhiều khi những buổi lễ Chúa Nhật không còn đông người đến dự như xưa.

Bộ phim bắt đầu bằng một vụ tai nạn do cậu thanh niên Riley Flynn (Zach Gilford thủ vai) gây ra vì say xỉn khiến một cô gái bị chết. 4 năm trong tù và khuôn mặt ám ảnh của cô gái đã chết khiến Riley dường như không còn niềm tin vào Chúa, cũng như mang một nỗi ám ảnh tâm lý lớn về tội lỗi của mình, Riley luôn thể hiện sự buồn bã, chìm đắm vào nội tâm của mình, cậu về lại ngôi nhà của mình trên hồn đảo nhỏ cùng bố mẹ và 1 người em trai cố gắng hoà nhập vào cộng đồng, nghe lời mẹ đi nhà thờ nhưng thực tâm cậu, đức tin của cậu đã mất. Tại hòn đảo, Riley gặp lại Erin (Kate Siegel), tình yêu thời niên thiếu của mình. Erin quay trở lại đảo sau khi biết mình mang thai để nghỉ ngơi và làm giáo viên cho những đứa trẻ trên đảo.

Dường như ở hòn đảo này, cuộc sống chậm rãi và buồn bã trôi đi biệt lập với thế giới bên ngoài, hai tâm hồn cô đơn là Riley và Erin cũng chỉ trở về đến tìm kiếm những bình yên đã mất khi họ sống ở xã hội trên đất liền. Và vào lúc này, đột nhiên một vị cha xứ mới xuất hiện, Paul Hill đến để thay thế tạm thời cho vị cha xứ già cả Pruitt hiện đang sức khoẻ không tốt sau một hành trình đi hành hương về đất thánh. Dưới những buổi lễ của Paul Hill phép lạ của Chúa đã xuất hiện, những phép lạ vốn vẫn tồn tại ở khắp nơi trên trái đất, ngay lúc này đây xuất hiện ở hồn đảo nhỏ Crockett như một dòng nước mát lành làm sống dậy những tâm hồn đang chìm sau vào sự buồn chán của cư dân, tạo lại sức sống và đặc biệt mang lại đức tin vào chúa cho mọi người. Đặc biệt là với nhân vật Bev Keane – một người phụ nữ mộ đạo, hẹp hòi và có phần cuồng tín, với phép lạ mà cha Paul Hill mang đến, bà ta như cảm thấy Chúa ngay bên cạnh trao quyền năng cho mình để bà ta trở thành một tín đồ mù quáng trước quyền lực mà mình có với những con chiên trên đảo.

Gắn mác phim kinh dị, nhưng thực chất, yếu tố kinh dị về mặt tạo hình và các tình huống mang tính hù dạo rất ít và không mang lại cảm giác giật mình hoảng sợ. Thay vào đó, Mike tạo nên một bầu không khí đặc quánh dù bối cảnh đặt tại một hòn đảo bốn bề bao quanh bởi biển. Đặc quánh trong sự im lặng, trong những cái nhìn, trong những bài giảng đạo đầy nhiệt huyết của tay cha xứ trẻ, và những lời nói đầy sức mạnh và áp đặt của Bev Keane. Như tên của bộ phim, Thánh Lễ Lúc Nửa Đêm, việc chuyển từ buổi lễ sáng thành buổi lễ đêm, giống như cách mà con người chuyển từ đức tin sang sự cuồng tín, chuyển từ việc mượn nhờ niềm tin vào sức mạnh của Chúa Trời để tạo dựng cuộc sống bình yên, thành bán linh hồn mình cho quỷ dữ vì sự mù quáng và vì quyền lực bất tử mà ác quỷ trao cho.

Dài 7 tập ứng với tên mỗi tập phim ứng với mỗi quyển sách trong Kinh Thánh bao gồm: Sáng Thế, Thánh Vịnh, Châm Ngôn, Ai Ca, Phúc Âm, Công Vụ Tông Đồ và Khải Huyền. Đạo diễn đã có ý đồ rõ ràng trong nội dung của mỗi tập ứng với các quyển sách kinh bằng ngôn ngữ điện ảnh, ông đã diễn giải Kinh Thánh, nhưng thay vì theo cách hiểu thông thường về sự cao đẹp của tôn giáo, Mike tái tạo lại địa ngục, tách các câu nói của Chúa ra khỏi ngữ cảnh của mình, để tạo nên cách diễn giải khác, cách diễn giải của ác quỷ hòng lung lạc linh hồn con người vốn luôn thèm khát được cứu rỗi, và luôn thèm khát sự bất diệt. 

Nếu bạn có đạo và hiểu về Kinh Thánh, bạn sẽ rất hứng thú với cách đạo diễn tạo tính cách cho mỗi nhân vật tương ứng với những nhân vật trong kinh thánh và hành trình của họ cố gắng vượt qua tội lỗi sau khi phạm lỗi, cũng như những điển tích được cài cắm rất nhiều xuyên suốt phim. Còn nếu bạn không theo đạo, bạn không hiểu nhiều về đạo, bạn cũng sẽ bắt gặp được những câu nói rất hay theo lời Chúa, nhưng đã được diễn giải bằng những cách hiểu khác, khiến cho đôi khi ta cảm thấy bất an thay cho nhân vật, bất bình thay cho những ai cuồng tín, và hoàn toàn không chấp nhận được cách mà những kẻ trong phim mượn lời Chúa để gây ra những tội ác vô cùng kinh hoàng mà 2 tập cao trào cuối cùng của phim mang lại. Một cái kết tuyệt vời, lý giải hết tội lỗi đã khiến cho những cư dân tầm thường trên một hòn đảo tầm thường rơi vào bi kịch lớn đến vậy. 

Một trong những điều hay nhất của phim nằm ở lời thoại, các diễn viên đều đã làm tròn vai trò của mình trong những nhân vật mà mình đại diện. Trong đó hai nhân vật chính Erin và Riley mang đến nhiều chiêm nghiệm về sự sống và cái chết với những kiến giải sâu sắc và nhiều hàm ý hiện sinh, tôn giáo ở những tầm vóc lớn lao về bản thể và sự tồn tại của con người trong vũ trụ này. Cả hai đều chất chứa trong lòng nỗi buồn, nỗi bi ai. Erin mạnh mẽ, quyết đoán và dường như đã có được mặc khải Thiên Chúa về sự tồn tại của mình để cô đón nhận và đối diện những bi kịch dù đau đớn nhưng có phần bình thản và thấu hiểu “Em là cái em là” (I am what I am), một sự đốn ngộ sâu sắc của cô. Trong khi đó, Riley luẩn quẩn với tội lỗi quá khứ, mất đi đức tin, lạc lỗi trong con đường sống của mình. Nhưng dù vậy, Erin không đánh mất đi bản chất người trong anh, để cuối cùng, anh đã tự đưa ra sự lựa chọn cho mình mà không còn bị bất kì điều gì chói buộc nữa.

Midnight Mass chậm như một bài thơ, cảm giác dài như một cuốn kinh thánh, và buồn như những lời kinh cầu. Nhưng chính vì thế, chất hiện sinh, những lý giải về cuộc sống của nó trở nên vô cùng sâu sắc và khởi gợi rất nhiều suy nghĩ cho khán giả. Midnight Mass thoát khỏi cái mác phim kinh dị thông thường, nó trở thành một bộ phim cho ta biết, cái gì trở thành ta, và ta muốn gì cho đời mình.

Một trong những phim truyền hình nay nhất 2021.

Bài đã được đăng trên báo Thanh Niên

Comment