2016 có thể được coi là một năm bội thu của nhà Disney với các tác phẩm hoạt hình. Nếu phát súng mở màn đầu năm là siêu phẩm Zootopia – một xã hội mơ mộng nhưng cũng đậm chất hiện thực đã nhận được không ít khen ngợi về tính sáng tạo thì Moana lại gây được chú ý trong dịp Giáng Sinh bởi đây là tác phẩm phô diễn màu sắc truyền thống nhất của Disney sau Frozen. Với kinh phí đầu tư hơn 150 triệu USD thực hiện trong 5 năm, Moana quy tụ một ekip tài năng gồm biên kịch Jared Bush đã vô cùng thành công với Zootopia và sự cộng tác của 4 đạo diễn Ron Clements, Don Hall, John Musker và Chris Williams, mỗi người trong số họ đều đã thắng hoặc có ít nhất một đề cử Oscar. Dựa trên chất liệu phim hoạt hình nhạc kịch tràn đầy năng lượng cùng những thông điệp ngầm về thiên nhiên và môi trường đầy cảm hứng, Moana có cơ hội lớn chạm đến tượng vàng Oscar sắp tới vì vấn đề thiên nhiên, đặc biệt là môi trường biển luôn là một trong những vấn đề bức thiết của xã hội.
Từ thuở hồng hoang, khi thế giới chỉ có đại dương sâu thẳm, mẹ Đảo – Te Fiti xuất hiện cùng trái tim yêu thương nhân hậu của bà đã tạo ra sự sống cho vạn vật, bao bọc và chở che cho cuộc sống của muôn loài. Tới một ngày, cuộc sống bình yên bị phá vỡ bởi dã tâm của những kẻ độc ác, muốn săn lùng trái tim của Te Fiti để sở hữu quyền năng tạo nên vạn vật bất bại. Cuối cùng, Maui – kẻ được mệnh danh là Á thần của Gió và Biển nhờ sức mạnh của chiếc móc câu pháp thuật đã đoạt được trái tim của Te Fiti. Trên đường tẩu thoát, Maui gặp phải Teka – con quỷ của Đất và Lửa, một cuộc giao chiến nổ ra và Maui biến mất. Kể từ đó, trái tim thất lạc của Te Fiti trở thành truyền thuyết được lưu truyền qua bao thế hệ. Nhiều năm sau, câu chuyện bay qua ngàn trùng đại dương xa xôi đến với Motunui – một hòn đảo xinh đẹp ở Nam Thái Bình Dương, cũng là nơi sinh sống của một bộ lạc cổ đại.
Moana – cô con gái gánh trên vai trọng trách kế nghiệp ba mình trở thành tù trưởng tiếp theo của Motunui đã lớn lên cùng lời kể của bà nội về truyền thuyết của Te Fiti. Truyền thuyết kể lại rằng, sau khi bị cướp mất trái tim, Te Fiti rất suy sụp và sinh ra một thứ bóng tối khủng khiếp bao trùm mọi vật, hút hết sự sống từ hòn đảo này sang hòn đảo khác. Sự diệt vong chỉ còn là thời gian cho tới khi có một người có thể vượt qua rặng san hô, tìm ra Maui và đưa ông vượt qua đại dương sâu thẳm để trả lại trái tim cho Te Fiti.
Sáng tạo của Disney có lẽ không nằm ở cốt liệu câu chuyện mà nằm trong việc xây dựng hình tượng nhân vật. Moana là nàng công chúa “cách tân” với xuất thân bình dị, sở hữu những nét rất đặc trưng của một cô gái Hawai với làn da rám nắng, mái tóc xoăn xù, cử chỉ phóng khoáng và tâm hồn khoáng đạt. Quan trọng hơn, ý nghĩa nhân văn ẩn sau hành trình vượt qua đại dương của Moana là hành trình kiếm tìm, khẳng định bản thân của cô gái nhỏ. Từ bỏ cuộc sống êm đềm trên hòn đảo xinh đẹp để bước chân ra khỏi “vùng an toàn”, Moana không chỉ gánh trọng trách cứu giúp dân làng mà còn cứu giúp mẹ thiên nhên. Trong suốt chuyến hành trình, người duy nhất động viên và tiếp thêm động lực cho Moana chính là người bà yêu quý. Bí mật về những chuyến du hành vượt đại dương của tổ tiên xưa kia hay câu chuyện về trái tim Te Fiti qua lời kể của bà giống như cái nôi nuôi dưỡng trái tim và tâm hồn cô bé. Nhưng truyền thuyết sẽ chỉ là những câu chuyện truyền miệng cho tới khi ta đặt niềm tin vào đó, và Moana đã tin, tin rằng chính đại dương đã chọn mình để hoàn thành sứ mệnh. Thế nhưng, Moana cũng không ít lần hoang mang về giới hạn khả năng của bản thân, không thể quên được lời của tù trưởng Tui, người cha quyền uy muốn cô cai quản bộ lạc “hãy chấp nhận đi vì đó là số phận của con”. Từng nếm trải mùi vị mất mát khi vùng vẫy ngoài đại dương, ông luôn mang trong mình nỗi lo sợ rằng đại dương to lớn ngoài kia có thể nuốt chửng bất cứ ai. Hành động của tù trưởng Tui có thể mang chút dư vị ích kỉ với dân làng nhưng cũng dễ hiểu bởi ông cũng là một người cha với tình yêu con vô bờ bến.
Cùng vượt qua hành trình với Moana không thế thiếu Maui – vị Á Thần dũng mãnh nhưng cũng đầy hài hước, lém lỉnh. Luôn ám ảnh về tuổi thơ bị gia đình bỏ rơi khi sinh ra chỉ là một đứa trẻ phàm trần, cũng chính đại dương đã cứu ông để ông trở thành Á Thần mạnh mẽ của Gió và Biển. Giống như Moana, Maui tin vào sứ mệnh mình được giao phó. Đại dương đã lựa chọn và cứu ông nhưng những vị thần không phải là người biến ông thành Maui mà chính bản thân ông đã làm điều đó. Nhưng niềm tin của ông đã bị đánh gẫy khi trái tim đánh cắp của Te Fiti không đem lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho muôn loài như ông hằng mong. Niềm tin ấy chỉ trở lại khi Maui nhìn thấy hình ảnh của mình thuở nào trong Moana và quyết định giúp cô đương đầu với thử thách.
Khi bạn được số phận an bài một cuộc sống an nhàn, bạn sẽ dũng cảm từ bỏ nó để theo đuổi một thử thách khác cam go hơn mà chưa biết kết quả sẽ ra sao không? Moana chính là một cô gái như vậy. Không có chút kỹ năng của một nhà du hành, Moana đã có lúc tuyệt vọng, muốn bỏ cuộc. Để rồi khi vấp ngã, gia đình lại là nơi vỗ về, là điểm tựa để ta có thể quay về. Như lời bà nội đã nói “Moana, nếu cháu đã sẵn sàng về nhà rồi, bà sẽ đồng hành với cháu”. Đôi khi hành trình sẽ để lại những vết sẹo nhưng những vết sẹo đó rồi cũng sẽ được chữa lành và nó cho ta thấy ta là ai trong cuộc đời này. Bởi những thứ ta học được trong cuộc đời này đều không vô nghĩa, những tổn thương ta nhận được chính là bài học và tình yêu thương chân chính vẫn luôn ở bên. Đôi khi, chuyến hành trình chỉ là một niềm tin vô căn cứ vào một điều mà ta tin rằng ta sẽ thực hiện được.
Kế thừa tất cả những nét tinh hoa của Disney trong kỹ xảo đồ họa, bối cảnh của Moana được chăm chút đến từng chi tiết trong mỗi khung hình. Từ đại dương xanh ngát bao la mát rượi, bãi cát trắng trải dài hay những con sóng dập dềnh đã tạo nên chốn thiên đường Motunui. Song song đó là phần âm thanh cực kỳ ăn khớp với tiếng sóng biển, giông bão hay sấm chớp sẽ khiến khán giả thực sự đắm mình với hiệu ứng 3D. Vì lẽ đó, Moana đã giành được giải thưởng Hiệu ứng xuất sắc trong phim hoạt hình tại lễ trao giải Annie 2017 vừa qua. Nữ nghệ sĩ Auli’i Cravalho, một cô gái Hawai chính gốc cũng giành được giải lồng tiếng xuất sắc nhất cho nhân vật Moana. Ngoài ra, người xem sẽ bị cuốn theo những ca từ đầy ý nghĩa xuyên suốt cả bộ phim. Từ những bản hùng ca hoành tráng của những người du hành tới khúc ca tươi vui của dân làng Motuinui hay ca khúc How far I’ll go vang lên mỗi phân đoạn trầm lắng. Để rồi, khi trả lại trái tim cho Te Fiti, Moana đã cất lên câu hát “I have cross the horizon to find you”. Mỗi người sẽ có định nghĩa khác nhau về “horizon” của mình nhưng hãy tin rằng, điều tuyệt vời nhất sẽ luôn chờ ta ở cuối đường hầm.
