Nhân dịp 20 năm thành lập, Hiệp Hội Kĩ Xảo Điện Ảnh (VES) đã bình chọn ra 70 phim có kĩ xảo xuất sắc nhất mọi thời đại.

Khi nói đến kĩ xảo điện ảnh, người ta sẽ nghĩ rằng những phim càng về sau thì kĩ xảo mới càng tốt. Các phim cũ không thể có cửa lọt vào danh sách. Nhưng không hẳn. Có những bộ phim, ở thời kì mà kĩ thuật máy tính gần như là con số không, nhưng vẫn mang đến cho chúng ta trải nghiệm tuyệt vời, có vai trò tiên phong, đặt tiền đề cho thứ điện ảnh giả tưởng, sử dụng rất nhiều những yếu tốt phi thực tế để tạo sự gây cấn cho câu truyện mà kinh điển nhất là bộ phim A Trip To The Moon làm năm 1902 của đạo diễn của mọi đạo diễn Georges Méliès.

A Trip To The Moon – chuyến khởi hành của điện ảnh khám phá vũ trụ

Dựa theo tiểu thuyết thám hiểm của Jules Verne From the Earth to the Moon (1865) và Around the Moon (1870), đạo diễn Georges Méliès đã xây dựng một chuyến dù hành đi đến mặt trăng đầy cảm hứng thông qua một đầu tên lửa. Nên biết rằng bối cảnh lúc đó, điện ảnh chỉ vừa mới được anh em nhà Lumieres phát minh ra và đang làm thế giới choáng ngợp trước sự chuyển động trên màn ảnh.

Nhận thấy giá trị điện ảnh nằm ở chỗ người làm phim có thể xây dựng câu chuyện theo ý mình, Georges với tầm nhìn của một ảo thuật gia đã sử dụng kĩ thuật điện ảnh để phát minh ra thứ điện ảnh dàn dựng mà có lẽ bộ phim nổi tiếng nhất chính là A Trip To The Moon với hình ảnh kinh điển, chiếc đầu tên lửa đâm vào mắt mặt trăng.

Bộ phim hoàn toàn được dàn dựng bằng tay, Méliès gần như làm mọi thứ từ kịch bản, dàn cảnh đến làm diễn viên. Những hình ảnh kì vĩ trong tác phẩm đầy nguyên sơ của ông cho ta thấy sức sáng tạo mãnh liệt mà điện ảnh có thể mang lại. Đó là lý do vì sao, dù qua bao nhiêu năm tháng, khoa học kĩ thuật phát triển đến mức gần như chúng ta có thể mang mọi thứ lên màn ảnh, nhưng A Trip To The Moon vẫn là một trong những bộ phim đáng giá nhất trong lịch sử điện ảnh. Và tất nhiên, với yếu tố kĩ xảo, trong điều kiện thiếu thốn về mặt kĩ thuật, chúng ta phải ngả mũ kính phục Méliès.

A Trip To The Moon đã dành được thành công lớn vào thời bấy giờ. Ấn tượng về hình ảnh Mặt Trăng bị đâm vào mắt là biểu tượng mạnh mẽ mang tính chinh phục của điện ảnh đối với vũ trụ. Nó phá tan mọi giới hạn mà các nhà làm phim có thể nghĩ ra. Quả vậy, cho đến thời điểm hiện tại, chúng ta có thể tin chắc rằng, không gì là điện ảnh không làm được.

Sự phát triển vượt bậc của kĩ xảo điện ảnh

Sau chuyến du hành đến Mặt Trăng của Méliès, ta chứng kiến tiếp những thay đổi tiếp theo về dàn dựng trong điện ảnh, mà điển hình nhất là tác phẩm Metropolis (1927). Bộ phim khoa học viễn tưởng theo chủ nghĩa biểu hiện Đức đã mang đến sự phát triển vượt bậc về kĩ xảo với những thiết kế vô cùng tinh tế cho thế giới của người máy và tương lai hòng mang đến giá trị sâu sắc trong câu chuyện về sự phân cấp trong xã hội hiện đại.

Tiếp đó là hàng loạt những bộ phim như King Kong (1933) có xuất hiện con rối khổng lồ, hay Who Framed Roger Rabbit (1988) với hình ảnh hoạt hình trong bộ phim do người đóng. Hay với kĩ thuật cao cấp những bộ phim về vũ trụ ra đời với Star Wars, Blade Runner….

Quả thực, ngoài thể loại phim theo chủ nghĩa hiện thực, những bộ phim sử dụng kĩ xảo để xây dựng thế giới giả tưởng dựa theo trí tượng tưởng của con người mang đến những giá trị đặc biệt của điện ảnh. Người làm phim có thể biến mọi thứ thành hiện thực, khán giả có thể trốn thoát khỏi thực tế để du hành đến những thế giới khác, đẹp hơn, hấp dẫn hơn và có khi u ám hơn để tạo ra sự tương phản cần có về giá trị sống của con người.

“Danh sách VES 70 được đại diện bằng những phim có tác động đáng kể và lâu dài lên sự thực hành hiệu chỉnh hình ảnh cũng như sự đánh giá về nó với tư cách là một công cụ thể hiện quan trọng về mặt hình ảnh mang tính điện ảnh và dẫn chuyện,” giám đốc của VES là Mike Chambers nói. “Chúng tôi nghĩ đây là một cơ hội tốt để các thành viên của hiệp hội – những chuyên viên kỹ xảo hàng đầu trên thế giới – tỏ lòng tôn kính với thành tựu của những người đi trước và giúp định hướng tương lai của cộng đồng làm hiệu ứng hình ảnh toàn cầu. Trong nhiệm vụ nhận diện và nâng cao nghệ thuật và cải tiến nó trong lĩnh vực kĩ xảo, VES 70 trở thành một phần di sản mà chúng tôi có thể để lại cho những nhà làm phim về sau có thể học hỏi.”

Sau đây là danh sách 70 phim có kĩ xảo tốt nhất mọi thời đại tính đến hết năm 2015

 300 (2007)

 2001: A Space Odyssey (1968)

 20,000 Leagues Under the Sea (1954)

 A Trip to the Moon (1902)

 The Abyss (1989)

 Alien (1979)

 Aliens (1986)

 An American Werewolf in London (1981)

 Apollo 13 (1995)

 Avatar (2009)

 Babe (1995)

 Back to the Future (1985)

 Blade Runner (1982)

 Citizen Kane (1941)

 Close Encounters of the Third Kind (1977)

 The Curious Case of Benjamin Button (2008)

 Darby O’Gill and the Little People (1958)

 The Day the Earth Stood Still (1951)

 District 9 (2009)

 E.T. the Extraterrestrial (1982)

 The Empire Strikes Back (1980)

 Ex Machina (2015)

 Fantastic Voyage (1966)

 The Fifth Element (1997)

 Forbidden Planet (1956)

 Forrest Gump (1994)

 Gertie the Dinosaur (1914)

 Ghostbusters (1984)

 Godzilla (1954)

 Gravity (2013)

 Inception (2010)

 Independence Day (1996)

 Jason and the Argonauts (1963)

 Jaws (1975)

 Jurassic Park (1993)

 King Kong (1933)

 King Kong (2005)

 Life of Pi (2012)

 The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring (2001)

 The Lord of the Rings: The Return of the King (2003)

 The Lord of the Rings: The Two Towers (2002)

 The Lost World (1925)

 Mad Max: Fury Road (2015)

 Mary Poppins (1964)

 The Mask (1994)

 The Matrix (1999)

 Metropolis (1927)

 Pirates of the Caribbean: Dead Man’s Chest (2006)

 Planet of the Apes (1968)

 Raiders of the Lost Ark (1981)

 Return of the Jedi (1983)

 Rise of the Planet of the Apes (2011)

 The Seventh Voyage of Sinbad (1958)

 Sin City (2005)

 Snow White and the Seven Dwarfs (1937)

 Star Wars (1977)

 Starship Troopers (1997)

 Superman: The Movie (1978)

 The Ten Commandments (1956)

 The Terminator (1984)

 Terminator 2: Judgment Day (1991)

 The Thing (1982)

 Titanic (1997)

 Total Recall (1990)

 Toy Story (1995)

 Tron (1982)

 Transformers (2007)

 Young Sherlock Holmes (1985)

 The War of the Worlds (1953)

 The Wizard of Oz (1939)

 What Dreams May Come (1998)

 Who Framed Roger Rabbit (1988)

PS: Bài này được viết vào năm 2017, nên tính đến thời điểm hiện tại có thể thiếu nhiều cái tên hiện đại.

Comment