Tôi mất vị giác, tôi nói vui với 2 đứa em tôi, anh biết cảm giác mất vị giác sẽ là như nào rồi. Nó giống như em mở một lon bia, nhưng em không uống liền, em để vào tủ lạnh, mai hẵng uống. Khi đó, dù bia thật mát vì được để trong tủ lạnh, nhưng nó nhạt thếch. Vậy là bạn không cần bị covid, bạn cũng sẽ biết thế nào là mất vị giác.
Tôi đặt grab một tô phở tái lăn. Tôi thích tái lăn vì thích cái vị của thịt bò xào, nó thơm mùi tỏi, và có chút vị mằn mặn của gia vị khi ướp thịt bò. Không nhiều quán phở làm món này, chính vì thế mỗi lần có dịp ra Hà Nội tôi sẽ đến phở Lý Quốc Sư để ăn một tô phở tái lăn, dù thực tế thì quán phở này không ngon và quá đắt. Nhưng tôi vốn lười đi tìm kiếm một hàng quán nào đó mà mình chưa biết, nên tôi chọn sự tiện lợi và an toàn. Tôi đặt một tô phở tái lăn. Tôi muốn xem vị giác của tôi ra sao. Tất nhiên nó vãn hoàn toàn mờ mịt trong việc cảm nhận vị của tô phở mà tôi mua. Nếu như tôi bịt chặt hết mọi giác quan, và tư duy, tôi sẽ tiếp tục có một món ăn vô vị trong những ngày này.
Nhưng không, tôi vốn là một người thích suy nghĩ và tưởng tượng. Tôi vừa ăn và vừa hình dung ra vị mà tôi sẽ nếm được, một lát hành tây, nước dùng phở, hành trần, và thịt bò đã được xào lăn. Tôi hình dung được hết, nhưng điểm tựa của trải nghiệm mà tôi từng ăn không phải là quán phở Lý Quốc Sư, mà là quán phở xa xưa hơn, trong một con ngõ nhỏ cách nhà tôi khoảng 300 mét. Tôi nhớ quán phở đó, với hai vợ chồng trung niên, người chồng xăm trổ đầy mình, người vợ trông không hề hiền lành. Họ bán rất đắt hàng vì phở của họ rất ngon. Tôi và bố mẹ tôi thường ăn ở đó, lâu lắm rồi, có lẽ đâu đó cuối và đầu những năm 2000. Họ có món phở tái lăn xuất sắc đến nỗi mỗi lần tôi gọi tái lăn ở Lý Quốc Sư cũng vì một phần tôi muốn nhớ đến quán phở của hai vợ chồng đó. Vậy là dù ăn thì vô vị, nhưng nhờ những kí ức chạy liên tục trong đầu mình, tôi đã có thể nuốt trôi hết tô phở tái lăn của một quán ăn tôi tìm thấy trên grab.
Tôi tin rằng, thực ra dù đã mất vị giác tạm thời, nhưng nhờ vào kí ức của mình, những trải nghiệm mà mình có, tôi hoàn toàn có thể bổ sung những khuyết thiếu của đầu lưỡi để cảm nhận được món ăn mà tôi đang ăn. Nó giống như một bưc ảnh đen trắng tôi thấy trên mạng, khi người ta vẽ lên đó những đường dọc ngang, bộ não ta tự nhiên điền vào đó những màu sắc còn thiếu để bức ảnh có màu. Món ăn cũng vậy, trí não tôi đã có đầy đủ những cảm nhận trước đó với các món ăn mình từng nếm trải, nên tôi vẫn cảm thấy được sự ngon dở trong những cái vô vị nhất của những món ăn tôi nếm.
Điều này giúp tôi cảm thấy việc tôi bị mất vị giác cũng không đến nỗi quá tệ, dù sức ăn của tôi yếu đi, và tôi cũng đôi khi cảm thấy chán nản với những màn nhai rơm của mình. Nhưng bù lại, tôi đánh động được những kí ức, kỉ niệm của những bữa ăn ngon, những hương vị tôi nghĩ rằng tôi sẽ không bao giờ nghĩ đến nếu không phải là tôi đang ngồi trong một bữa ăn như vậy. Tôi sẽ tưởng tượng ở mỗi bữa trưa, bữa tối, tôi sẽ muốn nếm hương vị gì, cơm gà xối mỡ, hay thịt luộc chấm mắm tôm, hay một chiếc cánh KFC nóng hổi. Tôi sẽ tưởng tượng và để cho tâm hồn không quá “ăn uống” của mình lựa chọn trước khi tôi gọi một món gì đó. Và như vậy, khi tôi tiếp nhận món ăn đó, tôi sẽ có cảm giác đang thưởng thức thực sự một món ăn ngon mà tôi vẫn thường thích mỗi khi tôi đói.
Và việc mất vị giác cũng giúp tôi nhận ra một điều vô cùng quan trọng trong cuộc đời này, đó là việc ăn. Việc ăn không đơn thuần là để tồn tại, mà còn là sự thưởng thức, là một phần của cuộc sống, là một phần của niềm vui, là một phần của những kí ức đẹp đẽ mà ta có với tuổi thơ, gia đình, người yêu và bạn bè. Đôi khi tôi cố gắng ăn cho xong bữa vì thấy việc ăn uống thật phiền phức. Nhưng giờ thì tôi nghĩ, cái sự phiền phức đó mang đến những cảm nhận đầy tinh tế của cuộc sống trên bàn ăn ở bất kì nơi đâu. Tôi nhớ đến bữa tiệc Giáng Sinh ở nhà anh chị mà tôi rất yêu quý ở Pháp. Tôi sẽ được nhâm nhi ly rượu Ricard khai vị thật thơm và ngọt, sau đó sẽ là chai vang từ vùng Saint Emilion mà anh rất thích, và ăn bữa vịt nấu chao thật đậm đà hoặc bò nhúng giấm thật thanh mát. Cuộc sống thật tuyệt với ăn uống, và những người thân thiết nhất.
