“Chúng tôi biết nhau từ sớm,” Al Pacino nói, phác một cử chỉ về phía Robert De Niro, “và chúng tôi đã chia sẻ với nhau những điều to lớn vào lúc đó.” Họ cùng ngồi với nhau trong một khách sạn ở New York, cố gắng tổng kết tình bạn 50 năm cùng mối quan hệ kì lạ và độc nhất giữa hai người đàn ông được xem là biểu tượng trong thế hệ diễn xuất của họ. Cửa ban công để mở, đón cơn gió lạnh tháng 9. Tối hôm qua, The Irishman của Martin Scorsese mà hai người đóng chính đã mở màn tại Liên hoan phim New York.
Năm 1974, Pacino và De Niro cùng đóng The Godfather Part II nhưng ở hai mốc thời gian khác nhau. Mãi đến năm 1995, cả hai mới có dịp đứng chung cùng một khung hình trong tác phẩm Heat, tuy nhiên chỉ được vài phút ngắn ngủi. Năm 2008, lần đầu tiên cả hai cùng chia sẻ nhiều cảnh phim trong Righteous Kill. Và năm nay, cả hai đã có màn trình diễn đầy cảm xúc với The Irishman.
Pacino lớn hơn De Niro 3 tuổi và cho ta cảm giác ông luôn muốn bảo vệ De Niro. De Niro nổi tiếng là một người kiệm lời trước phóng viên. Trong suốt buổi chiều chúng tôi trải qua cùng nhau, ông ngồi yên lặng trên ghế và hiếm khi nói, chỉ cười mỗi khi Pacino đứng lên diễn lại những vai diễn khi xưa. De Niro ngoài đời giống hệt De Niro trong phim: mỗi lần ông nhún vai, ta sẽ thoáng thấy hàng loạt các nhân vật biểu tượng của điện ảnh ẩn hiện trong điệu bộ đó. Pacino thì đội một chiếc mũ bóng bóng chày, lâu lâu ông lại bỏ mũ ra để lộ đầu tóc rối – vẻ đẹp nổi bật thời trẻ của ông giờ đây mang nét tinh quái và hài hước. Những năm gần đây Pacino thường đóng những dạng vai bị hủy hoại bởi thời gian và sự kiêu hãnh (như trong The Humbling hoặc Danny Collins), còn De Niro lại hóa thân thành những người cha, người ông – những người đàn ông thuộc kiểu ‘nói ít làm nhiều’ như chính bản thân ông.
GQ: Cảm giác như The Irishman đánh lừa khán giả một chút. Thoạt đầu nó trông như một phim gangster cổ điển của Scorsese – De Niro, nhưng khi xem rồi thì lại thấy đây là một phim về cái chết và sự kết thúc.
Al Pacino: Phim đầy máu. Bằng cách nào đó Marty (Martin Scorsese) đã thể hiện cảm xúc trong ông một theo một cách đầy tinh tế. Khi tôi xem nó, tôi đã cảm động và tôi tự hỏi tại sao lại vậy? Và tôi nghĩ rằng nó nói về chúng ta, về con người.
GQ: Bob (Robert De Niro), ngài đã nói với Joe Pesci rằng “Có thể đây là lần cuối cùng” phải không?
De Niro: Yeah, tôi đã nói với Joe như vậy. Nhưng anh ấy cũng biết trước đó rồi. Chúng tôi đều biết. Chúng tôi đều muốn làm với nhau trong nhiều phim nữa, nếu may mắn, nhưng điều này thì – như tôi đã nói, “Joe, anh hiểu rồi đấy.”
GQ: Cảm giác vui buồn ra sao khi biết rằng đây có thể là lần cuối cùng làm việc với nhau?
Al Pacino: Tôi chẳng để tâm mấy đến điều đó. Tôi cứ làm việc như bình thường thôi. Và rồi 6 tuần trôi qua, tôi lại nghĩ rằng nghĩ, “Thật tốt khi quá trình quay kéo dài.” Nhưng về cơ bản thì ông không nghĩ vậy đúng không Bob?
De Niro: Ừ không.
Al Pacino: Ông không nghĩ vậy. Vì vẫn ông đang làm điều ông yêu và tận hưởng chúng, ông luôn suy nghĩ rằng: như nhau cả thôi. Như nhau là sao: là có kịch bản, có đạo diễn, và liệu có vai cho mình diễn hay không. Ít nhất thì tôi cũng đồng ý với ông về điểm rằng liệu có vai để mình đóng trong phim hay không.
GQ: Những nhân vật trong phim có vẻ như cùng thời với ‘Mean Streets’ và ‘The Godfather.’ Có kì lạ không khi thấy thấy thời gian mà mình đã sống được tái hiện trở lại trong phim?
Al Pacino: Với vai trò người viết thì đúng như vậy, nhưng chúng tôi lại không nghĩ vậy. Tôi không nói hộ Bob điều này đâu. Nhưng đừng có nghĩ rằng cuộc đời quá khứ của bạn giống như cuốn phim về lịch sử. Chỉ là, đừng nghĩ như vậy.
De Niro: [cười lớn]
Al Pacino: Gần đây nhiều người hỏi tôi rằng tôi bao nhiêu tuổi rồi. Và tôi đáp, “Này, hỏi vậy chẳng khác gì hỏi tôi còn sống được bao lâu.” Ở độ tuổi này, hỏi về tuổi là một điều gì đó khiếm nhã.
GQ: Có phải ngài ngầm nói rằng mình đã quá già để tiếp tục làm việc?
Al Pacino: Tôi không biết. Tôi nghĩ đây là chuyện cá nhân. Kiểu như, giờ tôi đang nhìn anh. Tôi không tò mò về việc anh bao nhiêu tuổi. Anh giống như tôi hồi trẻ, nhưng tôi thấy anh mang nhẫn cưới rồi. Tôi tự thán: Wow – nhưng tôi sẽ cố gắng không phỏng đoán gì cả. Nhất định là tôi sẽ không làm điều đó trước mặt anh.
GQ: Vậy khi tôi rời đi?
Pacnio: Ồ, khi anh rời đi hả, chúng tôi sẽ kiểu: Ê này, ông thấy gã kia sao? Theo ông thì hắn ta còn bao lâu để sống?
GQ: Dù gì ngài cũng là Pacino. Nếu ai đó muốn biết tuổi của ngài, họ chi cần tìm trên mạng.
Al Pacino: Ừ, đúng rồi, anh phải hiểu rằng, điều này khiến tôi thấy phiền phức. Sinh nhật của người nổi tiếng luôn tràn khắp trên tin tức. Anh chằng thể nào nói dối về tuổi của mình được! Nên sẽ chẳng còn được thấy mọi người ngạc nhiên kiểu “Ô, trông anh trẻ hơn tuổi nhiều quá.” Tôi đã không được nghe câu đó lâu rồi. Giờ thì chỉ còn nghe “Ông anh ở tuổi này mà còn sống là tốt rồi.”
De Niro: [cười] Ừ, đúng rồi đó.
Al Pacino: Nhưng chúng tôi cũng còn có nhiều việc cần làm, nhiều vai diễn cần chọn. Đối với chúng tôi, chúng tôi không chỉ ở nhà và viết lách về cuộc đời. Chúng tôi còn phải chọn vai diễn phù hợp nữa.
GQ: Al à, thật tuyệt khi nghe ngài nói vậy, về việc tuổi tác chỉ quyết định một phần nào đó thôi. Ngài thật tuyệt khi vào vai những gã đàn ông đầy kiêu hãnh vào cuối đời trong các phim như Danny Collins, The Humbling, Manglehorn. Tôi tự hỏi rằng ngài đóng những vai đó vì cảm thấy có sự liên hệ với nhân vật, hay chì vì ngài được đề nghị đóng?
Al Pacino: Đó hoàn toàn là vì chủ đề nhân vật. Tôi tìm kiếm điều đó. Lấy ví dụ vai King Lear, khi nhận vai, tôi nghĩ mình là ông ấy, hành động và suy nghĩ như ông ấy. Tôi tiếp cận nhân vật theo cách như vậy. Tôi không bao giờ nghĩ đó là phim. Rồi thình lình, tôi kiểu, “Ừ, đến lúc xem xét và đọc kịch bản phân vai rồi.” Và tôi nhận ra rằng tôi đã hiểu thêm nhiều điều về nhân vật mà trước đây mình chưa hiểu. Thú vị đúng không, nhận thức bắt đầu len lỏi vào mình khi mà thậm chí mình còn chẳng biết. Tôi thậm chí không nghĩ đến việc đóng King Lear khi được đề nghị cách đây 10 năm. Nhưng giờ khi nhìn vào nhân vật đó, tôi hiểu thêm nhiều điều, khám phá thêm những nét thủ vị nho nhỏ.
GQ: Còn Bob này, ngài đã đóng vai những người cha, như trong Silver Linings Playbook: họ yêu thương con cái thật nhiều nhưng lại không biết cách thể hiện. Và trong The Irishman nhân vật cũng tương tự như vậy. Đó có phải là chủ đề nhân vật mà ngài thấy có sự liên hệ với mình hay không?
De Niro: Yeah. Chủ đề đó có sức hút với tôi, quan trọng với cuộc đời tôi và tôi đoán là với nhiều người khác nữa.
GQ: Cả hai người gần như đều làm việc liên tục. Bob, tôi thật sự không biết ngài nghỉ ngơi lúc nào luôn. Còn Al, lần duy nhất mà tôi biết rõ rằng ngài nghỉ ngơi là khoảng thời gian gian sau Scarface, năm 1983, và sau Revolution, năm 1985.
Al Pacino: Tôi có 4 năm không làm phim. Tôi nghỉ ngơi. Bob biết điều này.
De Niro: [cười]
Al Pacino: Đó là lần đầu tôi nghỉ ngơi. Còn một lần khác nữa.
GQ: Lần khác đó như thế nào?
Al Pacino: Thôi, để nó yên đi. Nhưng ở lần đầu khi tôi dừng làm phim, cô gái sống cùng tôi khi ấy đã nói, “Anh nghĩ anh sẽ làm gì tiếp theo đây? Ăn bám em hả?” Tôi nghĩ, “Không.” Cô ấy nói: “Anh phải làm việc đi.” Hồi đó tôi còn khá trẻ. Tôi vẫn quyết định không đóng phim một thời gian.
GQ: Tại sao ngài lại quyết định như vậy?
Pacino: Kiểu như đột nhiên vậy thôi. Nghệ thuật hay trình diễn không gây hứng thú cho tôi nữa. Nhưng đâu đó trong tôi, tôi vẫn luôn cảm thấy mình có thể làm việc. Tôi vẫn luôn thấy mình đủ khả năng để tiếp tục. Và sau đó thì, sự thật là tôi cần phải kiếm tiền, tôi cần quay trở lại làm việc.
GQ: Ngài có thu được gì từ quãng nghỉ đó không?
Al Pacino: Tôi nhớ cảm giác tuyệt vời khi nghĩ về việc mai danh ẩn tích. Mặc dù tôi không thành công. Nhưng tôi vẫn cảm thấy được một chút.. điều mà họ hay nói: biến khuất mắt đi. Giai đoạn đó rất có ý nghĩa đối với tôi. Nó còn hơn cả quãng thời gian hạnh phúc trong đời mà tôi nhớ được. Nhưng không có nghĩa là tôi lại làm như vậy một lần nữa. [cười]
De Niro: Có phải đó là lần đầu ông làm cái phim tài liệu mà ông đã cho tôi xem?
Al Pacino: Yeah, là phim The Local Stigmatic [một phim ít được biết đến của Pacino về cá độ đua chó].
De Niro: Tôi thích nó.
Al Pacino: Tôi đã cho Bob xem nó. Và ổng nghĩ nó thật kì quặc. Dù ổng nói điều đó khá là tử tế, kiểu như: “Ê bồ, ông làm cái gì vậy?” Nhưng chúng tôi đã rất thân thiết. Rất thân thiết, trong bao nhiêu nhỉ, 30 hay 40 năm?
De Niro: Nhiều hơn nữa kìa, yeah.
GQ: Kỉ niệm đầu tiên mà hai người có với nhau?
De Niro: À, khi gặp nhau, tôi nghĩ lúc đó tôi ở khoảng giữa những năm hai mươi tuổi. Ổng thì già hơn tổi vài tuổi. Và lần đó là 50 năm trước rồi.
Al Pacino: Tôi nhớ rất rõ lần gặp mặt đó. Tôi nhìn thấy một chàng trai, và không thể tin được, tôi nghĩ rằng: Wow, hắn có nét quyễn rũ rất riêng. Mặc dù lúc đó hắn không làm gì đặc biệt. Hắn chỉ đang bước đi. Hắn chính là Bob. Luôn có điều gì đó đặc biệt ở Bob mà ai cũng cảm thấy.
GQ: Rồi hai người có cạnh tranh với nhau không?
De Niro: Không phải cạnh tranh. Francis (Francis Coppola) muốn Al đóng trong Godfather, nhưng hãng phim lại ép ông ấy tìm ai đó khác, theo tôi hiểu là vậy. Tôi cũng chưa từng hỏi Francis về điều này, nhưng họ đã gây áp lực lên ông ấy để chọn người khác.
Lúc đó tôi và Paul Sorvino đang đọc kịch bản gần chỗ Francis nói chuyện điện thoại với một trong những lãnh đạo của hãng phim, có thể là Bob Evans, về một diễn viên khác. Tôi sẽ không nói tên người đó ra, nếu tôi nói ra, anh sẽ ngạc nhiên lắm. Nhưng hình như anh ấy sẽ tham gia phim. Francis lại khá thoải mái về việc nói với các diễn viên khác về việc đó. Ông ấy nói: “Tôi không nghĩ anh ấy phù hợp với phim, blah blah blah.”
GQ: Có phải lúc đó ngài đọc phần kịch bản cho vai Micheal?
De Niro: Lúc đó tôi có thể đang đọc phần của Micheal, hoặc phần của Sonny. Tôi biết Francis muốn Al đóng Micheal. Và cũng có tin đồn rằng anh ấy muốn Jimmy Caan cho vai Sonny. Francis đã chịu áp lực rất lớn, và áp lực càng lớn càng thúc đẩy con người ta làm việc.
GQ: Vậy hai người là bạn của nhau một phần vì hai người thật sự có thể liên kết người còn lại với chính trải nghiệm của mình phải không, vì tôi thấy có rất ít trường hợp như vậy?
Al Pacino: Chúng tôi đồng hành cùng nhau. Luôn có sự tin tưởng lẫn nhau. Khi cùng nhau, chúng tôi hiểu rõ sự việc hơn một chút. Chúng tôi tám đủ chuyện trên trời dưới đất với nhau.
De Niro: Kiểu như ‘kibitz’ (từ cổ, gần nghĩa với tán dóc). Tôi không biết liệu anh có biết từ đó không.
GQ: Tôi có biết.
Al Pacino: Ừ. Chúng tôi “kibitz.”
GQ: Tôi thấy rằng nhiều người sẽ không thể hiểu được mối quan hệ giữa hai người…
Al Pacino: Ừ thì…
GQ: Hoặc có thể tôi sai. Ngài không đồng ý hả?
Al Pacino: Tôi nghĩ rằng thế giới bây giờ khác khi xưa. Người nổi tiếng cũng khác rồi. Sự nổi tiếng được mọi người thèm khát dữ dội hơn bao giờ hết. Nó giống như mấy thứ ngược đời vậy.
GQ: Các diễn viên trẻ luôn xem hai người là hình mẫu. Al từng trả lời phỏng vấn với tạp chí Playboy, nhưng Bob lại hiếm khi nào chịu nhận lời.
Al Pacino: Ổng chỉ chịu phỏng vấn với mình tôi thôi. Ổng nói, “Không, tôi không cần phỏng vấn. Tôi sẽ chỉ nói với Al mấy chuyện đó thôi.” Tôi đùa đấy.
GQ: Bob này, ngài ít trả lời phỏng vấn là do ngài luyện tập như vậy hay do tính cách?
De Niro: Là do tính cách của tôi. Tôi ít hứng thú với chúng, mà Al, ông cũng như vậy phải không.
Al Pacino: Ừ, tôi cũng vậy. Về lần phỏng vấn với Playboy, đó là do người phỏng vấn là Larry Grobel, tôi biết anh ấy. À, nhưng sự thật là, tôi nhận lời vì anh ấy đã từng phỏng vấn Marlon (Marlon Brando)! Anh ấy cũng từng làm việc với Barbra Streisand. Tôi đã rất ấn tượng. Điều đầu tiên tôi nói với anh ấy là về Marlon. Marlon ảnh hưởng rất nhiều đến tôi, tôi không biết Bob có giống tôi hay không. Cách mà Marlon giải quyết mọi việc. Cách ông ấy ẩn dật lánh đời, tôi nghĩ nó cũng là một phần của nghệ thuật trình diễn.
Bod: Yeah.
Al Pacino: Nó giúp tĩnh tâm (keep the page blank or the canvas blank) để vai diễn và nhân vật không bị ảnh hưởng. Tôi nghĩ như vậy. Marty Bregman, quản lý của tôi lúc bấy giờ, đã giúp đỡ tôi rất nhiều. Anh ấy luôn thúc giục tôi làm việc, nhưng lại không bao giờ ép tôi làm những thứ tôi không muốn, như lên TV (tham gia talkshow) chẳng hạn. Và thực tế là mấy việc đó tụi trẻ làm cũng rất giỏi. Họ cũng là những diễn viên tuyệt vời. Và họ làm tốt bởi họ hiểu chúng, họ lớn lên cùng chúng. Thời tôi còn trẻ thì vẫn còn nhiều cái nhìn không thiện cảm về điều đó nhưng giờ thì thay đổi rồi. Một diễn viên trẻ nổi tiếng đã nói với tôi như vậy. Cậu ấy nói thẳng với tôi: “Tôi hiểu cách làm điều này bởi tôi đã được dạy. Ngài thì không có hiểu biết về nó.” Tôi nghĩ cậu ấy nói đúng. Bây giờ thì điều này cũng không quan trọng nữa, chúng tôi không còn trẻ nữa. Chúng tôi qua thời điểm đó rồi. Giờ thì mọi người tìm đến chúng tôi để viết hồi kí.
GQ: Viết sách về cả hai người?
Al Pacino: Họ muốn viết một quyển về Bob, một quyển về tôi. Tôi đã không muốn. Giờ vẫn không muốn. Nếu tôi viết, tôi nghĩ mình sẽ tỉnh giấc giữa đêm và la hét. Cái gì đó nói về cuộc đời tôi, những thứ tôi đã trải qua, nếu không làm tôi khóc thét lên thì cũng làm phiền tôi rất nhiều khi phải nhớ lại và trải qua mọi thứ một lần nữa.
GQ: Thật hả?
Al Pacino: Yeah. Thật. Nhưng con tôi lại thích tôi viết sách về mình. Chúng cứ bảo tôi viết đi.
GQ: Bob, ngài đã tham gia làm một phim rất đẹp về cha ngài: Remembering the Artist, Robert De Niro, Sr. (2014), và tôi nghĩ lần đó ngài đã nói nó dành cho con ngài, đúng không?
De Niro: Yeah. Tôi tặng nó cho con và cháu và gia đình tôi. Đó là ý định ban đầu, để chúng biết ông mình là ai.
GQ: The Irishman kể về một người đàn ông nhìn lại toàn bộ cuộc đời mình vào những giây phút cuối. Khi hai người nhìn lại những gì đã qua, hai người sẽ nghĩ gì đầu tiên?
Al Pacino: [sau một khoảng dài im lặng.] Tôi đoán tôi sẽ nghĩ về những người không còn hiện diện trong cuộc đời tôi nữa. Và dĩ nhiên là còn nghĩ về con tôi.
De Niro: Chắc chắn rồi. Khi nhìn lại, tôi tự hỏi: mình đã quyết định cái này đúng chưa? Còn cái kia thì sao? Rồi tôi tự nhủ: “Nhưng đây là điều mình đã làm, đã sống, đã học được, vậy thôi.” Anh cần tiếp tục tiến bước và làm những gì tốt nhất, và trên hành trình đó tôi cảm thấy mình thật may mắn. Vì vậy tôi sẽ chỉ luôn tập trung vào điều đó.
Al Pacino: Khi mà anh cảm thấy biết ơn, đó là sự kiện trọng đại.
GQ: Vậy khi đó là khi nào?
Al Pacino: Anh sẽ quên nhiều thứ trong đời. Nhưng một khi mà anh bỗng có suy nghĩ: Ừ, đúng rồi (It’s true.) Chính là lúc ấy. Sẽ có rất nhiều điều ta biết ơn.
GQ: Và có những vai diễn đặc biệt nào mà hai người tự hào khi nhìn lại không?
De Niro: Dĩ nhiên rồi. Như phim này chẳng hạn, tôi nghĩ rằng nếu quay thêm năm hay sáu tháng nữa cùng Marty thì tôi vẫn sẽ làm. Đây là một trải nghiệm tuyệt vời. Và đây là một trong những điều tôi tự hào rằng chúng tôi đã thực hiện.
Al Pacino: Tôi hạnh phúc khi mình còn khao khát.
GQ: Khao khát để làm việc, hay chỉ chung chung vậy thôi?
Al Pacino: Chung chung thôi. Thèm làm bất cứ thứ gì: công việc, cuộc sống. Tôi nhận lời đóng The Humbling (Barry Levinson, 2014) là vì nhận ra điều đó ở phim, và nó khiến tôi cảm động. Sự khao khát, đôi khi tôi nghĩ nó còn hơn cả tài năng. Hoặc có thể chúng song hành cùng nhau. Tôi đoán là vậy.
GQ: Tài năng đối với hai người thì không cần bàn cãi nữa, nhưng khi nhìn lại thành công của mình, hai người có nghĩ rằng còn do may mắn, hay do có mình khát khao nhiều hơn kẻ khác?
Al Pacino: Là sự trộn lẫn của may mắn và những thứ khác. Đơn giản là đúng người, đúng thời điểm, đúng nơi chốn. Vào thập niên 70, hầu như ai ai cũng đi theo con đường của Brando và Dean và Newman và những diễn viên tuyệt vời đó đã mở cánh cửa tương lai cho nhiều người khác như chúng tôi. Và rồi Scorsese và Coppola và Spielberg và Lumet và những đạo diễn tài năng khác. Và cả Lucas cũng như De Palma. Đó là thời kì phim ảnh phát triển rực rỡ. Thời kì đó khác biệt với khoảng thời gian trước đó. Không tốt hơn, không tệ hơn, chỉ là khác biệt. Thời kì đó đã xuất hiện một lớp người làm nghề mới.
GQ: Hai người có nhiều điểm chung. Một trong số đó là việc được học hành bài bản. tôi không rõ hiện nay có còn nhiều giảng viên dạy diễn xuất giống như Stella Adler và Lee Strasberg nữa hay không…
Al Pacino: Bob là học trò của Stella Adler. Marlon cũng vậy.
De Niro: Tôi không biết tình hình dạy diễn xuất hiện nay ra sao. Tôi chắc rằng giờ vẫn có nhiều người rất giỏi đang giảng dạy. Về Stella, bà ấy có một thứ được gọi là phân tích kịch bản mà tôi chưa kinh qua khi tham gia học ở Dramatic Workshop. Bà ấy phản đối những gì Lee làm vì theo bà ấy, Lee là người tôn sùng cá nhân. Nhưng cùng lúc bà lại có học trò là Marlon, người mà rất giống với những gì bà phản đối. Nhưng ông ấy là một diễn viên đại tài và tuyệt vời, và một phần tính cá nhân của ông ấy có thể nhìn thấy được trong diễn xuất. Và tất cả chúng tôi đều ngưỡng mô ông.
Al Pacino: Gần đây tôi có xem phim ông đóng, phim Streetcar (tên đầy đủ: A Streetcar Named Desire.) Có một cảnh như thế này, tôi nhớ là mình đã kể với Bob, hay là tôi tự nói với mình nhỉ? Lúc đó Karl Malden đang tán tỉnh Vivien Leigh, Brando thì đang chơi poker với bạn trong bếp, ông ấy phát điên vì đã cạn nửa túi tiền, rồi Vivien hát, radio bật lên và ông ấy bắt đầu nói, “Tắt mẹ cái radio đi!” [Pacino đang bắt chước điệu bộ Brando, tái hiện một trong những cảnh phim biểu tượng.] Mọi người lần lượt thả bài xuống. Brando cũng vậy, ông hào hứng, [Pacino nói bằng giọng của Marlon] “Bam! Đây rồi! Đây rồi!” và thả một nước bài tốt xuống. Rồi người đứng cạnh ông lại la lên và thả xuống nước khác tốt hơn. Và Brando buồn bã, nhạc vẫn đang được chơi, ông liền đi vào phòng, giật mạnh cái radio ra khỏi tường, [Pacino đứng lên và diễn lại cảnh đó] và ném nó ra ngoài cửa sổ. Chiếc radio bay tự do, quay cuồng và [Pacnio hét lớn] phát ra tiếng Stelllllllaaaa! kéo dài. Cảnh đó chỉ ít phút. Nó chẳng khác gì một cơn lốc xoáy, nó không giống như anh xem một diễn viên đang diễn, nó còn hơn vậy, hơn cả sự giận dữ, nó là bản năng. Khi tôi xem cảnh đó, tôi đã suy nghĩ rất sâu về nó.
GQ: Bob, ai cũng biết ngài chuẩn bị rất kĩ cho vai diễn, gần đây tôi còn biết được ngài đã xem The Godfather khoảng 50 lần trước khi đóng The Godfather Part II.
De Niro: Ồ vâng, tôi đã xem nó. Vui lắm, tôi xem cùng một trong những nhà sản xuất phim, Gray Frederickson. Chúng tôi đến toà nhà Paramount ngay gần đây, giờ thì nó đã trở thành khách sạn Trump. Chúng tôi lên tầng, khoảng tầng 30, nơi có phòng chiếu. Tôi cầm theo cuộn phim Wollensak và máy quay phim, đặt chúng ở vị trí có thể lấy trọn màn hình, rồi chúng tôi quay. Chúng tôi chỉ quay cảnh nào có Marlon. Đó là cách chúng tôi làm việc. Tôi đã xem đi xem lại chúng rất nhiều lần.
GQ: Không có cảnh của Al?
De Niro: Không, chỉ toàn cảnh của Marlon.
Al Pacino: Lúc đó tôi còn là một cậu chàng mảnh khảnh hay ngượng.
GQ: Chỉ toàn cảnh có Marlon?
De Niro: Đó là nhân vật mà tôi đóng. Nó giống như là một dạng bài tập về kỹ thuật diễn. Tôi xem ông ấy diễn gì và tìm ra cách chuyển điều đó vào những cảnh tôi diễn.
GQ: Bob, ngài có bao giờ cảm thấy cách tiếp cận diễn xuất của mình thay đổi không?
De Niro: Mọi thứ đều đổi khác. Khi còn trẻ, tôi hay lo lắng về một số thứ mà giờ thì tôi thôi không lo nữa, kiểu như anh bất an và anh muốn đảm bảo nó sẽ tốt. Anh sẽ quýnh lên, trong khi anh không nên như vậy chút nào, anh cần thư giãn và cứ để mọi thứ xảy ra. Đôi khi đúc kết này đến từ trải nghiệm. “Sẽ ổn thôi, mày sẽ ra đó. Đừng có cố quá và đừng lo lắng rằng mày sẽ không làm được, vì nếu nghĩ vậy thì mày sẽ không bao giờ làm được.” Tự nhủ như vậy, và sau đó thì giống như anh hoàn thành bài về nhà thôi, anh sẵn sàng rồi, ra đó và diễn thôi, đừng nghĩ gì cả. Đó là cách tốt khi bắt đầu làm gì đó, đặc biệt khi được làm việc với những đạo diễn hiểu và tôn trọng điều đó, như Marty.
GQ: Hai người nghĩ điều gì khiến hai người tiếp tục làm việc, dù nói lời từ chối thì dễ hơn rất nhiều?
De Niro: Ồ, đôi khi là vì tài chính. Anh được trả nhiều tiền nên anh sẽ đồng ý làm. Tôi từng như vậy rồi, khi còn là diễn viên trẻ và buộc phải làm việc, và tôi may mắn khi được giao vai. Tôi từng nghĩ: “Mình không chắc nữa. Họ thuê mình vì họ có lý do riêng, còn về phần mình, mình làm việc này với tư cách là một diễn viên.” Không phải lúc nào anh cũng tận hưởng được sự xa hoa khi của công việc khi được cộng tác vơi Marty hay David O. Russell hay Francis Coppola hay Barry Levinson. Tôi không có ý gì với các đạo diễn khác cả. Nhưng, cứ tìm cách nắm bắt cơ hội thôi.
Al Pacino: Anh biết không, có vẻ tôi hiện giờ tôi có một thói quen xấu. Tôi nghĩ tôi đang bắt đầu hơi ngược đời một chút. Tôi bắt đầu muốn làm những phim không tốt và cố gắng khiến chúng tốt hơn. Như kiểu một thử thách vậy. Tôi không nghĩ về chúng như những phim tệ, nhưng như Bob nói: đôi khi họ trả anh tiền để làm mấy thứ không tốt lắm. Anh tự thuyết phục mình như vậy. Và đâu đó bên trong anh, anh biết dự án đó sẽ ngớ ngẩn. Nhưng rồi, anh lại tự nhủ, “Ồ không. Mình sẽ làm nó khá lên.” Anh sẽ bỏ nhiều thời gian và làm hết mấy dự án đó, ý nghĩ biến phim trở thành một phim trung bình khá khiến tôi phấn khích. Cái ý nghĩ này cứ thúc đẩy tôi, và tôi nghĩ tôi cần phải bỏ nó đi. Kiểu như mỗi khi anh muốn tập thể dục, anh cứ đi nằm và chờ cho nó qua đi thôi, tôi nghĩ Oscar Wilde đã nói vậy. Điều đó đúng. Tôi hoạt động sân khấu nhiều hơn khi không làm mấy thứ khác.
GQ: Tôi luôn muốn hỏi ngài điều này. Có một mẩu chuyện vui mà ngài thường kể về việc diễn xuất. Lúc đó ngài đang diễn ở Boston và bị thu hút bởi một đôi mắt, và…
Al Pacino: Ồ, yeah. Ôi lạy Chúa. [nhìn De Niro] Ông nghe chuyện đó chưa? Cuối vở kịch, tôi cứ cảm thấy có ai đó đang nhìn mình. Tôi thầm nghĩ: “Ai đó? Có phải tình yêu đích thực của tôi không?” Tôi lại bắt gặp điều đó khi cùng đoàn ra chào khán giả. Không thể tin được. Ai đó cứ chằm chằm nhìn tôi không rời. Rồi đèn sáng, tôi nhìn theo hướng đó, và thấy… hai con chó dẫn đường cho người khiếm thị.
De Niro: Thật hả? [cười]
Al Pacino: Tôi kiểu: “À, thì ra là rạp hát.”
GQ: Tôi vẫn không hiểu chuyện này có ý nghĩa gì.
Al Pacino: Nó chỉ có nghĩa khi anh ở trên sân khấu, như một điều gì đó thúc đẩy anh làm việc vậy. Nó cho anh cảm giác anh đang sống. Như khi diễn Richard III, có cảnh tôi nhìn xuống khán giả và nói gì đó, và rồi ở hàng ghế thứ hai là một người phụ nữ đứng dậy với chiếc lưng hơi gù, đôi mắt của cô ấy – nên nhớ lúc đó tôi đang độc thoại – nhìn như thế này [Pacino đứng dậy, bắt chước dáng điệu của người phụ nữ lưng gù với ánh nhìn về phía sân khấu] và cô ấy mỉm cười với tôi. Tôi nói: “Ôi tội nghiệp nàng!” Rồi, tôi bất giác mỉm cười đáp lại cô ấy, như một phản xạ tự nhiên. “Chúng mình đang ở đây, anh yêu à! Anh và em, chỉ chúng mình biết với nhau!”
De Niro: Cô ấy nói vậy hả? Cô ấy nói vậy hả?
Al Pacino: Không, cô ấy không nói. Tôi cũng không nói gì cả. Tôi đang diễn kịch Shakespeare mà. Nhưng ngay lúc đó, tôi có cảm giác: Chúng tôi đang cùng nhau khiêu vũ. Ôi trời đất thánh thần, khi những chuyện như vậy xảy ra, khi anh đang diễn trên sân khấu và bỗng một dấu hiệu lướt qua (a bat comes on stage), vì Chúa, anh sẽ cảm thấy mình thật sự sống.
GQ: Tôi đoán câu chuyện muốn nói rằng trình diễn là việc giao tiếp với khoảng không mơ hồ, bạn không biết rằng khoảng trống đó chứa gì ngoài đó cả.
Al Pacino: Chính xác. Chính là nó. Khi nó xảy ra, tôi còn trẻ. Lúc đó tôi đang ở Boston. Tôi chỉ là một cậu nhóc diễn kịch. Nhưng khi đó, tôi đã chìm đắm vào nó. Hãy nghĩ xem, đối mặt với ánh mắt những con chó đang nhìn tôi hết sức tập trung cơ mà. Mặc dù chúng chỉ đang làm nhiệm vụ bảo vệ chủ mà thôi.
GQ: Cả hai người đều có kỉ niệm thú vị với giải Oscar. Al, ngài đã được đề cử 4 lần liên tiếp vào thập niên 70.
Al Pacino: Wow. Ấn tượng thật.
GQ: Ngài nói “wow,” như thể ngài không biết điều đó vậy
Al Pacino: Tôi không nghĩ là tới tận 4 lần, mà lại còn liên tiếp hả? Thật tuyệt.
GQ: Ngài không biết thật hả?
Al Pacino: Tôi biết là nhiều lần, nhưng không biết là 4 lần liên tiếp.
GQ: Vâng, là 4 lần liên tiếp
Al Pacino: Ấn tượng thật.
GQ: Và trong lần đầu được đề cử, ngài đã không tham dự lễ trao giải đúng không?
Al Pacino: Tôi nghĩ là mình đã không tham dự một vài lần.
GQ: Tại sao lại không tham dự?
Al Pacino: Lúc đó mọi thứ còn quá mới mẻ với tôi và tôi bị ảnh hưởng rất nhiều bởi nó. Tôi cứ suy nghĩ về việc đời mình rồi sẽ ra sao đây. Có sự đối lập giữa phiên bản ‘tôi đã từng là’ và ‘tôi đã trở thành.’ Nên tôi đã dành thời gian để điều chỉnh. Và Bob biết điều này. Ông ấy đã ở cùng tôi trong giai đoạn đó. Tôi đã có một khoảng thời gian khó khăn. Tôi sợ mọi thứ. Cũng có nhiều lý do cho điều đó. Tôi đã uống nhiều rượu khi đó. Tôi nghĩ rằng mình đã rất bối rối hoặc bị sao đó.
De Niro: [với sự thấu hiểu tuyệt vời] Yeah, chắc chắn rồi.
Al Pacino: Ừ, vậy đấy, mọi chuyện cứ vậy mà diễn ra.
GQ: Bob, khi ngài thắng giải với vai diễn trong The Godfather Part II, ngài cũng đã không đến nhận, phải không?
De Niro: Lúc đó tôi đang quay phim cùng Bertolucci ở Ý nên không thể đi được. Tôi không biết nếu rảnh thì mình có đi hay không, nhưng lúc đó tôi lại đang vướng lịch trình. Tôi đã nhận thông báo về giải thưởng qua điện thoại, khoảng 6 giờ sáng bên tôi và 9 giờ tối theo giờ L.A.
GQ: Tôi thắc mắc hai người quyết định đóng chung trong một phim như thế nào. Phim trước The Irishman mà hai người diễn chung là Righteous Kill. Hai người có dự tính gì khi tham gia những tác phẩm như vậy (ý chỉ những tác phẩm nhỏ)?
De Niro: [cười]
Al Pacino: Ổng đã gọi điện cho tôi! Chúng tôi nghĩ chúng tôi sẽ cùng nhau làm gì đó. Đó là một câu chuyện thú vị.
De Niro: Chúng tôi đã muốn làm việc với nhau. Tôi không muốn nói điều gì không tốt về nó, vì đó là phim tôi đã đóng, chúng tôi đã đóng cùng nhau.
GQ: Tôi chỉ đưa ra một phim để làm ví dụ. Ý tôi là, nếu một nhà làm phim bậc thầy như Scorsese liên hệ với hai người, tôi có thể hiểu tại sao hai người sẽ đồng ý. Nhưng hai người cũng đã từng đóng nhiều phim mà dường như chẳng ăn nhập gì đến hai người lắm. Vậy thì tại sao?
Al Pacino: Chúng tôi đã nghĩ rằng những tác phẩm đó có điều gì đó đặc biệt mà mình có thể khai thác. Nhiều thứ mà tôi thật sự không thể nói bây giờ. Bob hiểu ý tôi. Tốt hơn là không nên nói.
De Niro: Nhưng chúng tôi đã có khoảng thời gian vui vẻ khi đóng phim cùng nhau. Và như vậy là đủ rồi. Và tôi đã nói rằng bất cứ khi mà làm việc cùng nhau thì–
Al Pacino: Thì ổng sẽ không bao giờ quên điều đó, ổng nói vậy.
De Niro: Chúng tôi đã đi nhiều nước châu Âu để quảng bá phim, và tôi đã nói, “Al này, hy vọng một ngày nào đó hai đứa sẽ cùng nhau ở đây vì một bộ phim mà cả hai đều cảm thấy tuyệt vời về nó” Chỉ vậy thôi. Không có ý gì khi nói về phim quảng bá lúc đó, nhưng nó không phải là ‘cái tuyệt vời’ mà tôi đã đề cập.
Al Pacino: Điều ổng nói hết đơn giản. Tôi đáp ngay, “Ừ, chắc chắn sẽ rất đã.”
GQ: Hai người có nghĩ mối quan hệ giữa hai người và Hollywood đã thay đổi?
De Niro: Tôi không còn sống ở Hollywood nữa. Ồng thì còn.
Al Pacino: Ừ, tôi còn ở đó.
GQ: Tôi không muốn nói đến nơi ở, tôi muốn nói đến ngành công nghiệp Hollywood.
Al Pacino: Tôi muốn quay lại đây (New York) càng nhiều càng tốt. Tôi có nhiều bạn ở đây.
De Niro: Chúng tôi vừa nói về nó xong.
Al Pacino: Tôi phải nói rằng tôi có khoảng thời gian khó khăn vào mùa đông khi ở đây. Nó quá lạnh đối với tôi.
De Niro: Này, anh đến từ Philadelphia hả?
GQ: Vâng, tôi từ Philadelphia.
De Niro: Một trong những ngày lạnh nhất trong đời tôi là ở Philly, khi đang quay lại một cảnh với Bradley Cooper trong Limitless.
Al Pacino: Chắc ông quay ngoài trời hả?
De Niro: Khi quay lần đầu, bối cảnh là mùa hè nên ai cũng mặc quần áo mỏng, và lần quay lại thì rơi vào mùa đông (và vẫn phải mặc quần áo mỏng đề quay). Tôi thậm chí không thể nói gì luôn.
Al Pacino: Đó là điều tệ nhất khi làm phim. Rốt cuộc thì chúng ta chỉ là người thường mà thôi.
GQ: Tôi nghĩ sao ngài lại không thể như thế này, “Này, tôi là Robert De Niro đấy, sao tôi lại phải chịu cái lạnh này.”
De Niro: Anh đang quay cơ mà. Mặc quần lót dài vào và ra ngoài để quay, đó là điều bắt buộc.
Al Pacino: Tôi sẽ không làm vậy. Tôi sẽ nói, “Xin lỗi, còn có ngày khác mà, thời tiết có lẽ sẽ ấm hơn. Và nếu trời không ấm hơn thì chúng ta có thể tìm nơi khác để quay. Đây chỉ là phim thôi.”
Giữa họ có điều gì đó thật ngọt ngào và thấu hiểu lẫn nhau. Pacino thường chủ động chặn ngang các câu hỏi dành cho bạn của ông và tự mình trả lời nó. Cuối buổi phỏng vấn, cả hai đã ôm nhau thật dài trong yên lặng. Pacino nói với De Niro: “Tôi yêu ông.”
Nguồn: GQ
KẾT NỐI VÀ CHIA SẺ THÊM VỚI TÔI TẠI: TUAN LALARME
