Michael Powell và Emeric Pressburger là một cặp đôi đạo diễn – biên kịch độc đáo trong lịch sử điện ảnh Anh. Họ cùng nhau làm nhiều phim, những bộ phim khiếm Michael Powell trở thành một trong những đạo diễn vĩ đại của thế giới điện ảnh, nhưng Emeric Pressburger luôn luôn đứng cùng tên trong mục đạo diễn, dù vai trò chính của ông là biên kịch. Sự hợp tác Biên Kịch – Đạo diễn đã mang lại cho họ những thành công vang dội thời đó với những tác phẩm như The Life and Death of Colonel Blimp (1943), A Canterbury Tale (1944), Black Narcissus (1947)… Đặc biệt là The Red Shoes (1948), một trong những tác phẩm đỉnh cao về nghệ thuật múa ballet, nhưng cũng đầy ám ảnh về tuổi trẻ và đam mê.
The Red Shoes là tên một tác phẩm cổ tích của đại văn hào Đan Mạch Hans Andersen. Câu chuyện kể về một cô gái trẻ, một ngày cô mang vào chân đôi giày đỏ mà cô rất thích, thích hơn hết thảy mọi thứ trên đời, nhưng đó là đôi giày đã bị phù phép, nên khi đeo vào chân cô cứ phải nhảy, nhảy không ngừng cho đến khi chết. Câu chuyện cổ mang hàm ý về đam mê, sự yêu thích quá lớn vào một thứ sẽ khiến người người ta mờ mắt, khiến cô gái không nhận ra đâu là hạnh phúc đích thực, để rồi cô chỉ còn tìm đến cái chết. Nó như ám thị vào số phận của nữ nhân vật chính, cô gái Victoria Page (Moira Shearer), một người có đam mê duy nhất là múa ballet.
Victoria Page được người cô của mình giới thiệu đến Lermontov (Anton Walbrook), người đang sở hữu đoàn múa ballet nổi tiếng, hiện lưu diễn tại London. Khi Lermontov hỏi vì sao cô múa? Victoria Page đã trả lời không do dự rằng nó giống như ta phải sống vậy, múa là bản năng, là thứ cô làm như hít thở hàng ngày, là ý nghĩa của cuộc đời cô. Lermontov, một ông bầu quyền lực, cay nghiệt. Ông nhìn thấy ở Victoria Page một cô gái ông cần, một người ông có thể giúp biến thành một vũ công ballet vĩ đại. Đối với Lermontov, một người đàn ông trung niên, nhưng vẫn độc thân, độc đoán, cay nghiệt, và dành hết tâm huyết của mình cho Ballet. Ông không chấp nhận vũ công của mình đi lấy chồng, ông coi tình cảm yêu đương là tầm thường và sẽ ngăn cản người vũ công trở nên vĩ đại. khuôn mặt luôn nghiêm túc, giọng nói cứng rắn, thái độ lạnh lùng hoàn toàn trái ngược với Victoria Page, đầy đam mê, và tình yêu.
Lermontov với cái nhìn đầy bản năng của một người đàn ông đầy kinh nghiệm trong nghệ thuật múa. Ông quyết định trao cho Victoria Page làm nhân vật chính trong vở The Red Shoes mà ông đang muốn dựng. Niềm tin tuyệt đối của ông dành cho Victoria Page đã biến cô trở thành nàng thơ của chính mình sau đêm công diễn, với âm nhạc ấn tượng được soạn bởi nhạc sĩ trẻ tuổi Julian Craster (Marius Goring). 15 phút tuyệt vời của bộ phim dành cho vở The Red Shoes là một trong những điều khiến bộ phim trở nên vĩ đại. Ta như được chiêm ngưỡng một vở ballet thực sự, với những động tác nhảy điêu luyện, với cách dàn dựng sân khấu ấn tượng, mang đậm màu sắc cổ tích, Victoria Page nhảy, cô xoay trên đôi chân thần kì đang mang đôi giày đỏ. Cô như thể chính là cô gái trẻ trong câu chuyện của Andersen, phải mang đôi giày phù phép, cô nhảy, từ ngôi làng thân yêu, đến rừng núi, sa mạc. Bối cảnh sân khấu liên tục thay đổi và chuyển động, âm nhạc tuyệt vời, và sự say mê của cô vũ công, những góc máy ấn tượng. Đấy chắc hẳn là 15 phút tuyệt đẹp của một bộ phim vốn vô cùng đẹp như The Red Shoes.
The Red Shoes như tôi đã nói, chứa đựng sự xung đột giữa đam mê và tình yêu. Lermontov là một ông chủ lạnh lùng, cao ngạo. Ông cần sự trung thành và vâng lời tuyệt đối. Và bản thân ông cũng sẽ đảm bảo những gì dưới trướng của ông sẽ thành công không gì ngăn cản được. Như sự thành công của Victoria Page, hay sự thành công của chàng nhạc sĩ trẻ tuổi Julian Craster. Nhưng có một điều ông không thể khiến người khác vâng lời, đó là bắt người ta không được yêu. Câu chuyện phim chuyển hướng thành sự xung đột của Lermontov vốn đặt Ballet, đam mê về ballet hơn hết thảy, và tình yêu của Victoria Page với chàng nhạc sĩ Craster. Một mối tình đẹp, ai cũng tin vậy, ai cũng thấy điều đó bình thường trừ Lermontov. Ông không chỉ ghen, chắc hẳn không phải là thứ tình cảm ghen tuông nam nữ, thứ mà Lermontov chưa bao giờ thể hiện trong bất kì cảnh phim nào. Điều gì đó lớn lao hơn nhiều khi con đường của ông bị ngăn trở. Ông đã muốn Victoria Page trở nên vĩ đại. Nhưng ông nói:
“A dancer who relies upon the doubtful comforts of human love will never be a great dancer — never.”
Sự lãng mạn đẹp đẽ đan cài với thái độ thù địch của Lermontov. Victoria Page không thể tiếp tục tham gia cùng đoàn với Lermontov. Tất nhiên sự nổi tiếng của cô có thể giúp cô kiếm việc ở bất kì đâu. Nhưng để vĩ đại, chỉ có Lermontov có thể làm được. Cô đã mang sẵn trong tim mình một đôi giày đỏ, thứ khiến cho cô có đam mê bất tận với việc Nhảy, và thèm khát một đỉnh cao để đạt tới trong đam mê của mình. Lermontov hiểu điều đó, vì ông giống như gã phù thuỷ trong truyện của Anderson, chế ra đôi giày cho Victoria Page. Ông bắt cô chọn, một bên là tình yêu, một bên là đam mê. Một sự lựa chọn đau đớn và khó khăn, vì không có gì bản năng hơn tình yêu, nhưng cũng không có gì bản năng hơn đam mê.
Những vũ công Ballet với điệu nhảy điêu luyện và tuyệt đẹp, âm nhạc đầy ấn tượng và mê hoặc, tất cả đã được những diễn viên thể hiện tuyệt vời. Đặc biệt là Moira Shearer, sức sống ở một cơ thể căng tràn khoẻ mạnh, đôi mắt đẹp, và thần thái quyến rũ, một diễn viên điện ảnh trong vai một diễn viên kịch với đầy đủ những phẩm chất của một vũ công ballet chuyên nghiệp. moira Shearer quyến rũ người xem từ ánh mắt của cô cho đến những bước nhảy Ballet duyên dáng. Moira chắc chắn là một trong những chìa khoá làm nên sự vĩ đại của The Red Shoes, một cách không nghi ngờ.
Sức nặng của đam mê và tình yêu chính là tuổi trẻ. Tuổi trẻ của Victoria Page, của Julian Craster. Họ còn trẻ, họ để đam mê cuốn đi đến những đỉnh cao mà họ muốn, nhưng họ cũng không đủ kinh nghiệm để thoát khỏi lưới tình. Đặc biệt là cô gái ngây thơ và chân thành như Victoria Page. Tuổi trẻ không có đam mê là sự nhạt nhẽo, tuổi trẻ không có tình yêu là sự nhàm chán. Nhưng khi tuổi trẻ có cả hai thứ đó, và nó trở thành đối trọng xung đột nhau, thì tuổi trẻ đó tràn đầy bi kịch. Bi kịch của một người sống quá cảm tính để có thể lựa chọn con đường ổn định cho cuộc đời mình. Nên The Red Shoes, đôi khi tôi nghĩ, là bộ phim về bi kịch của tuổi trẻ.
