Đã sống ở Lyon đến năm thứ 3, đã chụp được rất nhiều ảnh về thành phố này, đã lang thang nhiều nơi trong lòng thành phố, đã hưởng trọn đầy đủ mọi cung bậc cảm xúc như thể đang sống ở chính quê hương mình, vậy mà chưa viết được gì về thành phố này thật sự là một thiếu sót vô cùng lớn, vì Lyon không chỉ đơn giản là một thành phố lớn thứ 2 nước Pháp, là thành phố của kinh tế thương mại và giáo dục với hệ thống phương tiện giao thông vô cùng thuận lợi, những tòa nhà hiện đại, những trường đại học danh tiếng. Lyon không phải là thành phố sẽ được nghĩ đến khi người ta nhắc đến Pháp, Lyon không phải là thành phố người ta muốn so sánh với Paris, Lyon cũng không phải là thành phố ưu tiên mà người ta sẽ nghĩ khi chọn địa điểm du lịch. Lyon trong tổng thể của nước Pháp chỉ là những dấu nháy trong một câu văn dài nói về Paris. Nhưng có lẽ không nhiều người biết, những người mà không sống ở Lyon biết về một Lyon khác, một Lyon nơi mà nghệ thuật không khoa trương, nghê thuật ở Lyon được những người con nơi này, được những nghệ sĩ ít danh tiếng nhưng giàu khả năng sáng tạo thể hiện một cách im lặng, không ồn ào nhưng trải khắp thành phố. Nghệ thuật ở Lyon không biểu hiện một cách rõ ràng và được in trên postcard du lịch như ở Paris, nghệ thuật ở Lyon dường như không dành để thu hút khách du lịch mà dành riêng cho người dân, những người Lyonnais bình thản trong một cuộc sống bình lặng, họ nhìn thấy những tác phẩm nghệ thuật đó như thể đã thành một phần của họ, họ trân trọng gìn giữ chứ họ không cần đưa lên quảng cảo trên những phương tiện truyền thông đại chúng, k màu mè và to vẽ. Lyon trong lòng người sống ở đấy không khô khan như cách người ngoài nhìn vào, nó không chỉ có sức sống của một đời sống kinh tế năng động, nó còn có sức sống của một tinh thần giàu văn hóa, nghệ thuật.
Không khoa trương ở đây không chỉ là sự im lặng, âm thầm của các nghệ sĩ và của chính quyền thành phố, không khoa trương còn theo nghĩa của một sự nổi tiếng được nhiều người biết nhưng khi nghe đến người ta cảm thấy gần gũi và đơn giản, trong cái đơn giản đó có những tính cách mang đậm màu sắc Lyon như thể cái sự nổi tiếng đấy là sự của người ngoài, còn đối với người dân nó là chuyện thường, là cái gì đó đơn giản như mùa thu thì lá vàng và rụng, mùa đông thì tuyết rơi. Như vừa rồi, khi mùa thu đến, Parc de la tete d’or (Park of the Golden Head), công viên trung tâm Lyon (như kiểu Central Park ở New York), những chiếc lá vàng rụng xuống phủ khắp mặt đất tạo thành một tấm thảm lá lãng mạn và buồn. nhưng những nghệ sĩ không chỉ nghĩ đơn giản thế, họ thấy sự sống trong những chiếc lá chết, họ đã tận dụng nó để tạo nên một lễ hội, một triển lãm theo kiểu Landart, dùng chính những chiếc lá đó để thể hiện khả năng sáng tạo của mình, để tạo ra một sự luôn luôn chuyển động cho những người con của Lyon, những người hàng sáng thức dậy vào công viên tập thể dục, những người đưa gia đình đến nghỉ ngơi vào cuối tuần, hay những ai tìm một không gian thiên nhiên trong lòng đô thị ồn ào để suy tư cảm thấy không nhàm chán, và đúng vậy, công viên luôn chuyển động, hay nói cách khác đầu óc những người quản lý, những người nghệ sĩ luôn chuyển động, luôn tư duy, luôn tìm cách sáng tạo để một không gian không bao giờ nhàm chán, một hình thức thể hiện nghệ thuật trong một không gian rộng thật đẹp.
Rồi đến lễ hội ánh sáng “ Fête des lumières” diễn ra thường niên vào tháng 12, một cuộc trình diễn ngoạn mục về ánh sáng nhân tạo mà những nghệ sĩ sẽ thể hiện trên khắp thành phố. Đây là một lễ hội truyền thống của Lyon, nhưng tính nghệ thuật rất cao, khi ánh sáng thoát khỏi đời sống thường nhật, thoát khỏi sự đơn điệu của việc truyền thẳng với vận tốc 300.000km/s, ánh sáng trở thành nước, trở thành sơn vẽ, trở thành một công cụ mềm cho những nghệ sĩ sử dụng sức sáng tạo của mình. Và cái ánh sáng thoát khỏi đời sống đấy lại ôm lấy cuộc sống bằng cách thể hiện đầy kinh ngạc của các nghệ sĩ, đó là biến nhưungx bức tường, những không gian công cộng sinh hoạt của người dân ôm lấy thứ ánh sáng đó, hòa làm một và tạo nên những hiệu ứng vô cùng đặc sắc. Và những bức tường, tưởng là vô tri, vô dụng trong cái mặt phẳng với những hình chữ nhật của cửa sổ, cửa chính, thì người Lyon đã biết biến nó thành thứ nghệ thuật công cộng rất giàu tính sáng tạo mà lại vô cùng gần gũi, đó là tranh tường.
Nghệ thuật tranh tường ở Lyon đã đạt được một mức độ nghệ thuật mà thế giới phải chân trọng giá trị của chúng. Những bức tranh tường 3D sống động giản dị nằm rải rác trong thành phố mà đôi khi những du khách bắt gặp không khỏi ngỡ ngàng về sự tinh xảo, khả năng đổ bóng và phối màu giỏi đến mức nếu ta đứng ở một tư thế nào đó thì ta cũng chính là một phần của khung cảnh đó mà mắt ta khó có thể phân biệt được đâu là thật đau là giả. Những bức tranh đó như những sinh vật sống, như một vật nuôi của Lyon để những người con của Lyon luôn có một tầm nhìn không đơn điệu, một tầm nhìn cởi mở và lãng mạn. Những bức tranh đó không tập trung thành một triển lãm nhỏ, mà nằm rải rác trong cả thành phố như thể Lyon chính là phòng trưng bày nghệ thuật, mà dù đi đâu với sự tinh tế của óc quan sát ta sẽ bắt gặp chúng, sẽ ngắm nghía trong sự tĩnh tại và thư giãn, rồi ta lại đi tiếp trong cuộc sống của mình, để rồi lại bắt gặp đâu đó một bức tranh khác, một sự mô phỏng sinh động khác… cuộc sống cứ thể tiếp diễn không vô vị, như cuộc hành trình đầy chất thơ của Sal Paradise vậy, và những bức tường không còn có nghĩa biểu trưng của sự cô lập như những bức tường của Pink Floyd nữa, mà bức tường là một phản chiếu của những tâm hồn lãng mạn và tự do trong sự sáng tạo của mình.
Còn nữa…
Bài viết mang tính chất bao quát và tổng hợp giới thiệu chung về những nét đẹp của thành phố Lyon. Sẽ thêm ảnh minh họa sau.
