Narcos – bạc hay kẹo đồng?

Chủ nghĩa “Hiện thực kỳ ảo” (Magical Realism) được định nghĩa là khi có một thứ gì đó quá khó tin tựa ma thuật xảy ra trong một bối cảnh chân thực. Chẳng phải ngẫu nhiên mà chủ nghĩa ấy lại thường được gắn liền với Colombia và hai người con nổi tiếng nhất của đất nước này . Đầu tiên phải nhắc tới văn hào Gabriel Garcia Marquez với tác phẩm kinh điển nhuốm màu kỳ ảo “Trăm năm cô đơn“. Và sau đó là của trùm ma túy Pablo Escobar, kẻ được biết như tên tội phạm giàu có nhất mọi thời đại.

Nói cuộc đời Escobar mang màu sắc kỳ ảo là bởi đất nước Colombia nói riêng và cả thế giới nói chung chưa từng chứng kiến một ông trùm “không tưởng” như y. Escobar ngang nhiên thách thức chính quyền, làm thất điên bát đảo cả một quốc gia và ở thời kỳ đỉnh cao, hắn sở hữu khối tài sản lên tới 30 tỷ USD! Nhưng khi rũ bỏ hình ảnh một ông trùm thét ra lửa và khiến kẻ thù khiếp nể ấy, Escobar còn là một người đàn ông của gia đình … Đã có rất nhiều bộ phim được làm về cuộc đời Escobar, song có lẽ không tác phẩm nào có thể sánh bằng series truyền hình mới của Netflix mang tên “Narcos“.

Ai đó đã nói đất nước Colombia được ưu ái với những con người và cảnh sắc thiên nhiên đẹp tựa tranh vẽ, để rồi Thượng đế đưa vào đó những ác quỷ reo cái chết trắng. Qua 10 tập phim, cuộc chiến không khoan nhượng giữa cơ quan phòng chống ma túy Mỹ DEA, chính quyền Colombia với băng đảng ác quỷ Medellin do Escobar đứng đầu đã được “Narcos” tái hiện một cách xuất sắc. Series hình sự này được người hâm mộ ví von rằng gây nghiện chẳng kém gì thứ hàng trắng chết chóc trong phim, với sự ly kỳ trong từng tập phim cùng diễn xuất khó có thể chê vào đâu được của dàn diễn viên.

“Bạc hay kẹo đồng?”

Trong tiếng Anh, “Narcos” là cụm từ dùng để chỉ những tên buôn hàng trắng. Khi chọn cái tên này thay vì “Pablo Escobar” để đặt cho series, hãng Netflix hẳn đã có chủ ý muốn dựa vào “ông trùm của những ông trùm” Escobar (Wagner Moura thủ vai) ở vị trí trung tâm để mở rộng ra cả thế giới ngầm của những narcos khác. Câu chuyện phim kể qua lời của viên cảnh sát DEA Steve Murphy (Boyd Holbrook), khi anh được giao nhiệm vụ triệt phá đường dây phân phối ma túy từ Colombia đang lan tới từng ngõ ngách của Miami.

Khi đặt chân tới Colombia và hoạt động bí mật trong Đại sứ quán Mỹ cùng cộng sự Javier Pena (Pedro Pascal), Murphy mới nhận ra rằng đứng trước mình là cả một quả núi đầy thách thức. Không phải những tên ma cô buôn hàng tầm thường, băng đảng Medellin là một tổ chức tội phạm hùng mạnh, hoạt động có quy củ dưới sự lèo lái của Escobar. Từ một kẻ buôn hàng lậu, Escobar đã vươn tới đỉnh cao của ông trùm nhờ biết thao túng tâm lý của người khác với phương châm “Bạc hay kẹo đồng?”. Phương châm ấy được Escobar áp dụng với tất cả, từ đám đồ đệ, những viên cảnh sát cho tới các ông nghị trên chính trường. Những kẻ chịu quy phục dưới trướng Escobar sẽ được tưởng thưởng với tiền bạc, trong khi những ai bất tuân ý muốn của hắn sẽ chịu lấy một kết cục thảm khốc …

“Narcos” gợi nhớ nhiều tới hai tác phẩm gangster kinh điển “Scarface” (câu chuyện về một gã máu lạnh liều lĩnh trở thành ông trùm ma túy) và “Goodfellas” (phong cách dẫn chuyện qua lời kể và bình luận của nhân vật chính). Phần dẫn chuyện của nhân vật Murphy vừa chân thực lại vừa hài hước với những góc nhìn cá nhân của anh về đất nước, xã hội Colombia và đám tội phạm. Một điểm đặc biệt của “Narcos” là việc đan xen giữa những cảnh phim do diễn viên đóng với các thước phim hay hình ảnh tư liệu thực của thập niên 1980 và 1990 để tăng thêm phần chân thực.

Việc chèn vào phim các bản tin thời sự năm xưa, hình ảnh thật của Escobar hay tổng thống Ronald Reagan … là cần thiết, bởi trong phim có quá nhiều tình huống khó tin tới mức phải nhìn những hình ảnh tư liệu hay tự tay tra cứu thông tin, khán giả mới có thể tin rằng Escobar từng làm những việc kinh thiên động địa đến nhường ấy. Ở thời đỉnh cao, băng đảng Medellin có thu nhập lên tới 60 triệu USD/ngày và Escobar từng tiêu tốn tới hàng ngàn USD mỗi tháng chỉ để mua dây chun buộc những cọc tiền 100 USD dày cộp. Nếu như trong “The Godfather 2“, Michael Corleone và đồng đảng được ví với tập đoàn thép Hoa Kỳ thì Escobar cũng xứng danh là một “Bố Già” của đời thực với tiềm lực còn mạnh hơn cả General Motors!

Với tiềm lực tài chính tưởng như vô hạn ấy, Escobar dư sức xoay chuyển càn khôn và biến những thứ bất khả thi thành bình thường. Hắn reo rắc nỗi kinh hoàng cho kẻ thù với những vụ thanh trừng, khiến người dân sống trong nơm nớp sợ hãi bằng những vụ khủng bố và khiến các nhà chức trách ngoảnh mặt làm ngơ với những khoản tiền kếch xù. Nhưng vẫn còn đó những con người cương trực không thể bị mua chuộc bằng bất cứ giá nào, như những nhân viên DEA coi việc bảo vệ người dân Mỹ khỏi ma túy là ưu tiên số một, hay viên cảnh sát dũng cảm Horacio Carrillo (Maurice Compte) đã chứng kiến quá nhiều nỗi đau được gây ra bởi Escobar … Những con người ấy là nhân vật chính của một cuộc chiến tranh tang thương kéo dài hơn một thập kỷ được kể lại trong “Narcos“.

Một series gây nghiện

Có nhiều yếu tố khiến “Narcos” hiện đang nhận điểm số cao chót vót 9,1/10 trên trang IMDB. Đầu tiên là về câu chuyện kịch tính và “mới mẻ” với đại bộ phận khán giả. Câu chuyện về “huyền thoại” Escobar – một kẻ từng được dân nghèo Colombia coi như người hùng Robin Hood – đã xảy ra được hơn hai thập niên và chừng ấy là đủ để một thế hệ khán giả mới ra đời cũng như khiến ký ức về băng đảng Medellin nhạt nhòa dần đi với những người năm xưa.

Bản thân cuộc đời Escobar và những hành động của hắn đã đủ yếu tố ly kỳ và hấp dẫn chẳng thua bất cứ câu chuyện hư cấu nào. Ai mà tưởng tượng nổi một tên tội phạm có thể ra lệnh giết những người đứng đầu đất nước dám công khai chống lại hắn, hay cho nổ tung cả một chiếc máy bay để triệt hạ một cái gai trong mắt hắn? Các nhà biên kịch chẳng cần “thêm mắm đặm muối” nhiều vào kịch bản “Narcos” để cuốn hút hơn mà chỉ đơn thuần sắp xếp thứ tự kể chuyện là đã đủ để khiến khán giả say mê. Không chỉ tập trung vào cuộc chiến giữa hai phe, “Narcos” còn có những tuyến truyện phụ về tình cảm gia đình, về mối quan hệ giữa những tên gangster … không kém phần hấp dẫn.

Xem phim, có thể thấy rõ khái niệm “thiện – ác” chỉ là tương đối. Một nữ phóng viên hôm trước còn ngủ với Escobar, hôm sau đã có thể đứng trước khán giả truyền hình đưa tin. Một viên cảnh sát hôm trước còn kiên quyết bắt bằng được Escobar, hôm sau đã đành lòng thỏa hiệp với hắn … Để bắt được “kẻ ác” Escobar, “phe thiện” với đại diện là Murphy, Pena hay Carrillo phải bất chấp những lằn ranh luật lệ. Có thể thấy trận chiến với băng đảng Medellin đã làm thay đổi những con người đứng về luật pháp thế nào, khi Murphy từ một anh chàng cảnh sát cảm thấy tội lỗi sau khi bắn chết một tay súng vị thành niên bỗng trở thành một người nóng tính và không ngần ngại rút súng dí vào mặt dân thường.

Trong thế giới của những nỗi sợ, của những kẻ hai mặt, của những cạm bẫy luôn rình rập ấy … dường như xù lông nhím là cách duy nhất để có thể tồn tại. Diễn biến tâm lý các nhân vật được mô tả một cách tài tình, với diễn xuất khó có thể chê vào đâu được của một dàn diễn viên còn ít tiếng tăm. Trong số đó, nổi bật nhất dĩ nhiên là Wagner Moura trong vai Pablo Escobar.

Nếu đã từng xem hai phần tuyệt tác hình sự “Elite Squad” của điện ảnh Brazil, những người hâm mộ chắc khó có thể quên Moura với hình tượng sĩ quan Nacismento. Từ một người cương trực và khinh bỉ tuyệt đối cái ác như Nacismento, tài tử Wagner Moura đã như một con tắc kè hoa khi vào vai Pablo Escobar cực “ngọt”. Sau khi được đạo diễn của “Elite Squad” là Jose Padilha mời tham gia “Narcos“, Moura đã tức tốc bay tới Colombia để tìm hiểu cuộc đời của Escobar và học tiếng Tây Ban Nha.

Chỉ trong một năm, nam diễn viên này đã tăng 18kg để có ngoại hình mập mạp như ông trùm ma túy đồng thời nói trôi chảy tiếng địa phương. Trên màn ảnh nhỏ, nhân vật Escobar luôn khiến người xem phải dè chừng bởi ẩn đằng sau gương mặt hay cười ấy là những mưu mô, thủ đoạn điên rồ của cả một ngọn núi lửa có thể phun trào bất cứ lúc nào. Escobar mang nhiều khuôn mặt: từ yêu thương với gia đình, nhân từ với dân nghèo cho tới lạnh lùng bất chấp thủ đoạn đối với những kẻ dám đối đầu với hắn. Những người duy nhất có thể phàn nàn về màn nhập vai của Moura có lẽ là cộng đồng người Colombia, khi họ cho rằng giọng nói và cách nói tiếng Tây Ban Nha của ngôi sao người Brazil này chẳng hề giống Escobar một chút nào.

Song với thị trường khán giả đại chúng không nói tiếng Tây Ban Nha mà Netflix tập trung vào, màn hóa thân “diễn mà như không diễn” của Wagner Moura quả thực khó có thể chê vào đâu được. Đây là một điểm nhấn chính của một series hình sự mới xuất sắc về thế giới của những kẻ buôn chất gây nghiện và những người hùng dám dũng cảm đứng lên chống lại chúng. “Narcos” đã thành công trong việc tái hiện một giai đoạn đen tối trong lịch sử Colombia cũng như một trong những tên tội phạm tai tiếng nhất trong lịch sử. Nếu như có một series nào đáng để người xem bỏ ra gần 10 giờ đồng hồ liền để xem vào thời điểm này, thì đó phải là “Narcos“!